Vào thứ Năm vừa qua, các nhà khoa học Nhật Bản đã lên tiếng cảnh báo về việc thuốc lá điện tử có chứa các tác nhân gây ung thư với nồng độ cao gấp 10 lần so với thuốc lá bình thường. Đây là một đòn giáng mạnh vào phát minh từng được coi là giải pháp thay thế lành mạnh cho thuốc lá.

Những điếu thuốc điện tử – đang ngày càng phổ biến trên thế giới, nhất là trong giới trẻ – hoạt động bằng cách đun nóng một loại chất lỏng đặc biệt, thường có chứa nicotine, thành hơi để có thể hít vào, giống như thuốc lá thông thường nhưng không sản sinh ra khói thuốc.

closeup photo of cigarette butt

Các nhà nghiên cứu được ủy quyền bởi Bộ Y tế Nhật Bản đã tìm thấy các chất gây ung thư như formaldehyde và acetaldehyde trong hơi bay ra từ các loại dung dịch thuốc lá điện tử khác nhau. Formaldehyde là một hợp chất có trong các loại vật liệu xây dựng và dung dịch ướp xác. Nó xuất hiện trong hơi thuốc lá điện tử với nồng độ cao hơn nhiều so với khói thuốc lá thông thường, theo một quan chức của Bộ Y tế Nhật Bản.

“Đội ngũ nghiên cứu đã tìm thấy nồng độ các chất gây ung thư trong một nhãn hiệu thuốc lá điện tử cao gấp 10 lần so với thuốc lá thông thường”, theo nhà nghiên cứu Naoki Kunugita. Ông cũng nói thêm rằng lượng formaldehyde được tìm thấy thay đổi liên tục trong quá trình phân tích. “Nhất là khi phần dây đốt của điếu thuốc (có tác dụng làm bay hơi chất lỏng) trở nên quá nóng, nó sẽ sản sinh ra một lượng lớn hơn các hợp chất độc hại”.

Thuốc lá điện tử chứa chất gây ung thư cao gấp 10 lần thuốc lá thường

Kunugita và nhóm của mình tại Viện Y tế Công cộng Nhật Bản đã gửi bản báo cáo tới Bộ Y tế vào thứ Năm. Giống như những trường hợp khác, Nhật Bản sẽ không đưa ra bất kỳ điều chỉnh nào với các loại thuốc lá điện tử không chứa nicotine. Trong khi đó, các loại thuốc lá điện tử có chứa nicotine, hay còn gọi là Electronic Nicotine Delivery System (ENDS), đang được xem xét để đưa vào Luật Dược phẩm của Nhật, nhưng chúng vẫn có thể được mua bán dễ dàng qua mạng Internet, mặc dù chúng đã không còn được bày bán công khai tại các cửa hàng.

“Chúng ta gọi những sản phẩm này là thuốc lá điện tử, nhưng chúng khác biệt hoàn toàn so với thuốc lá thông thường”, vị quan chức của Bộ Y tế cho biết. “Chính phủ Nhật hiện đang nghiên cứu những nguy cơ tiềm ẩn có liên quan đến những loại thuốc lá này”.

Mối đe dọa nghiêm trọng

Vào tháng Tám vừa qua, Tổ chức Y tế Thế giới đã yêu cầu chính phủ các nước hạn chế tối đa việc bán các loại thuốc lá điện tử, đồng thời cảnh báo rằng chúng mang đến những “mối đe dọa nghiêm trọng” cho trẻ sơ sinh và trẻ vị thành niên.

Bất chấp những nghiên cứu ít ỏi về tác hại của loại thuốc này, WHO vẫn cho rằng đã có đủ bằng chứng “để cảnh báo về tác hại của nó với trẻ sơ sinh và trẻ vị thành niên, phụ nữ có thai và phụ nữ trong độ tuổi sinh sản”, do “việc tiếp xúc với nicotine ở trẻ sơ sinh và trẻ vị thành niên (có thể) dẫn đến những tác hại lâu dài tới sự phát triển của não bộ”. Cơ quan sức khỏe của Liên Hợp Quốc cũng cho biết những loại thuốc này nên được cấm ở những địa điểm công cộng trong nhà.

Các cơ quan sức khỏe tại Mỹ đã thông báo vào đầu năm nay, rằng số lượng thanh thiếu niên sử dụng thuốc lá điện tử tại nước này đã tăng gấp ba trong quãng thời gian từ 2011 đến 2013. Có khoảng hơn 1/4 triệu thanh niên chưa hút thuốc bao giờ đã thử hút thuốc lá điện tử trong năm 2013, theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ.

Những người ủng hộ thuốc lá điện tử cho rằng thiết bị này là sự thay thế an toàn cho các loại thuốc lá thông thường. Họ cáo buộc các loại hóa chất và khí ga độc hại khác mới là nguyên nhân chính gây ra bệnh ung thư, bệnh tim mạch và đột quỵ dẫn đến cái chết của nhiều người ở nhiều quốc gia trên thế giới. Nhưng những người phản đối lại phản bác rằng vì thiết bị này mới chỉ xuất hiện trong vài năm gần đây, nên chúng ta vẫn chưa thể hiểu rõ những tác hại lâu dài tới sức khỏe do hơi thuốc lá điện tử gây ra.