Có một lá thư ngoài đời thực khiến tôi kinh ngạc. Tôi đã đọc nó nhiều năm trước và rất ngưỡng mộ tấm chân tình. Hy vọng bạn cũng cảm nhận được những rung động cùng tôi.

Trước khi tôi cho bạn xem nội dung lá thư, điều quan trọng bạn phải hiểu qua về ngữ cảnh.

grayscale photography of man writing on paper

Nội chiến đang diễn ra sôi nổi. Sullivan Ballou là một cán bộ Công đoàn 32 tuổi, trước đây từng là một luật sư. Ông và vợ sinh sống tại Rhode Island, nơi mà ông hành nghề luật sư.

Ông từng tham gia hoạt động chính trị, là một người luôn ủng hộ Lincoln và phong trào chống lại chế độ nô lệ. Ông cũng tình nguyện tham gia chiến đấu trong Quân đội Liên minh và vận động các đồng nghiệp cùng tham gia chiến đấu với ông.

Người vợ – Sarah, vừa sinh con trai thứ hai của họ, được đặt tên Edgar. Sullivan cảm thấy tội lỗi khi đã bỏ rơi vợ con vì tham gia vào một cuộc chiến đẫm máu nhất trong lịch sử Hoa Kỳ.

Trong bức thư này, bạn sẽ thấy sự xung đột xuất hiện, những giằng xé trong ông giữa ý thức về nghĩa vụ đối với quốc gia và vai trò trụ cột của gia đình.

Có lẽ, bạn cũng sẽ cảm nhận được nỗi sợ hãi của ông ấy. Đơn vị của ông sắp đánh trận Bull Run và tỷ lệ thành công vô cùng khó khăn. Ông biết khả năng mình tử trận rất lớn, nhưng với ông đây là sự vinh quang mà ông hằng mong muốn.

Ngày 14 tháng 7 năm 1861
Washington DC

Sarah thân yêu của anh!

Nhiều khả năng quân đoàn anh sẽ di chuyển trong vài ngày tới, mà cũng có thể là ngày mai. Anh có linh cảm không hay rằng mình sẽ không còn được viết thư cho em nữa, điều đó thôi thúc anh đêm nay viết cho em đôi dòng bày tỏ nỗi lòng anh.

Đoàn quân di chuyển có lẽ phải mất đến vài ngày và anh nghĩ sẽ thú vị – với anh, anh có thể gục ngã bất cứ lúc nào. Hẳn là điều anh không hề muốn, nhưng, nếu Chúa yêu cầu, nếu phải ngã xuống trên chiến trường vì quê hương, anh rất sẵn lòng. Anh không chút nghĩ ngợi hay tự ti về lý do anh đã gia nhập quân ngũ và đến giờ phút này, lòng quả cảm trong anh vẫn không lay chuyển. Anh biết rằng cuộc nội chiến nước Mỹ hiện nay đang rất trông mong vào chiến thắng của chính quyền và món nợ chúng ta tri ân với những người đã ngã xuống trên chính mảnh đất này to lớn nhường nào. Và anh, sẵn sàng từ bỏ những niềm vui bất tận trong đời cùng những lợi ích cá nhân để thực hiện nghĩa vụ thiêng liêng giúp chính phủ trả món nợ ấy.

Vợ thân yêu của anh, khi thực hiện điều này, anh biết rằng mình đã gần như hy sinh tình yêu em dâng hiến cho anh, thay thế cuộc đời của em bằng những nỗi buồn phiền và sự lo lắng – khi mà anh, trải qua bao năm tháng đắng cay ở cô nhi viện, phải dành tất cả tình yêu thương cho gia đình nhỏ của mình – vậy mà giờ đây, anh cũng không rõ hành động của bản thân là đáng tự hào hay bị khinh bỉ, tình yêu sâu đậm của anh dành cho em và con lúc này lại đang tranh đấu với tình yêu quê hương.

Sarah hỡi, tình yêu của anh dành cho em là bất diệt! Tình yêu đó được ràng buộc bởi một sợi dây mà Tạo hóa hoàn toàn không thể phá vỡ. Thế nhưng, tình yêu quê hương lại trỗi dậy như một cơn bão khiến anh không thể cưỡng lại được những xiềng xích nơi chiến trường.

Bao kỷ niệm về những khoảnh khắc hạnh phúc của chúng ta đang len lỏi trong hồn anh, và tạ ơn Chúa, vì rằng chúng ta đã được tận hưởng trọn vẹn những ngày tháng ngọt ngào ấy. Thật khó để đốt lên những tàn tro hy vọng về những năm tháng tương lai hạnh phúc, chúng ta vẫn gắn bó yêu thương nhau và cùng chứng kiến các con trưởng thành trên con đường dài phía trước. Anh biết, rằng anh rất ít khi cầu nguyện, chỉ cầu nguyện cho Edgar bé bỏng – nhưng giờ đây anh đang cầu nguyện rằng anh sẽ trở về nguyên vẹn cùng em và con. Nếu như không thể, em hãy luôn nhớ rằng anh yêu em nhiều biết bao, và khi hơi thở cuối cùng trút xuống nơi chiến trường, anh vẫn luôn thầm gọi tên em.

Hãy tha thứ vì những lỗi lầm của anh. Anh đã thật thiếu suy nghĩ và dại dột biết bao! Ước gì anh có thể đánh đổi những giọt nước mắt này để gột rửa sạch nó, để đấu tranh với tất cả những bất hạnh trên thế gian này, để bảo vệ em và con khỏi những tổn thương. Nhưng anh đã không thể. Điều duy nhất anh có thể làm là ngự ở cõi linh hồn kia lặng lẽ dõi theo em, anh sẽ chờ đợi cho đến ngày chúng ta được đoàn tụ, mãi không chia lìa.

Sarah hỡi! Nếu như người chết có thể là những linh hồn quay trở về trần gian và được ở cùng những người mà họ yêu thương, anh mong sẽ mãi luôn bên em. Và nếu có một làn gió thoảng nhẹ trên đôi má em, sẽ là hơi thở của anh và khi những làn gió mát nhẹ nhàng lướt bao quanh lấy em, ấy là chính linh hồn của anh.

Sarah, đừng thương tiếc sự ra đi của anh, hãy nghĩ anh đang ở một nơi xa xăm chờ đợi em, vì rằng chúng ta sẽ gặp lại nhau vào một ngày nào đó.

Những đứa con của chúng ta, chúng sẽ lớn lên như anh đã từng, và thật thiệt thòi khi các con không bao giờ biết đến tình yêu và sự chăm sóc của cha. Willie còn quá nhỏ để có thể nhớ đến anh, Edgar mắt xanh có lẽ sẽ luôn nhớ chút ít đến những cuộc vui đùa và anh nghĩ đó là một trong số những ký ức mờ nhạt nhất còn sót lại trong thời thơ ấu của con trai.

Nhưng Sarah, anh có niềm tin vô hạn vào sự chăm sóc chu đáo của một người mẹ. Anh sẽ cầu nguyện phước lành đến với em và con của chúng ta.

Sarah, anh đợi em ở đó nhé. Em hãy đến và dẫn theo các con của chúng ta!

Sullivan.

Một tuần sau khi viết bức thư này, Sullivan đã ngã xuống. Bức thư được tìm thấy trong một chiếc hòm ở trong lều của ông ấy. Nhiều tháng sau, nó được giao lại cho vợ của ông, Sarah, tại nhà của họ ở Rhode Island. Thật không thể tưởng tượng được khoảnh khắc đó: Khoảnh khắc bà ấy nghe thấy tiếng gõ cửa và nhận được bức thư.

Sau chiến tranh, bà đưa các con trai của họ chuyển về sống với mẹ của mình, và sau đó sống với một trong các con trai của bà. Bà sống đến 82 tuổi và không bao giờ tái hôn.

Là một người đàn ông đảm đang trong gia đình, đồng thời cũng là một người con; tôi đã chứng kiến cha mình và những người bạn đồng trang lứa của tôi đã phải ra chiến trường rất nhiều lần. Tôi đã tham dự những đám tang quân sự khủng khiếp đó, tôi biết những góa phụ, tôi biết những đứa con trai lớn lên mà không có cha. Hậu quả của những trận chiến này hoàn toàn giống nhau.

Bức thư này không phải là một bài đọc nâng cao tinh thần. Tuy nhiên, tôi thấy việc đọc lại vài năm một lần, giống như một hình phạt để rèn luyện bản thân khỏi sự tự mãn là điều lành mạnh.

Sullivan có thể đã chết, nhưng tình yêu của ông ấy đã được bất tử hóa trong bức thư ấy. Người vợ của ông sau đó được chôn cất bên cạnh ông.

Linh Trang chuyển ngữ