1. A-sen (chất độc)
2. Benzen (có trong xăng)
Trong khói thuốc lá chứa hơn 4000 chất. Có thể các bạn đã biết đến Nicotine, khí than (carbon monoxide) và nhựa thuốc. Trong đó có hàng trăm loại có hại cho sức khỏe, 70 chất gây ung thư, bao gồm chất gây nghiện và các chất gây độc, có cả Am-mô-ni-a (thuốc lau nhà), thạch tím (thuốc giết kiến) và cad-mi-im dùng trong pin điện. Không có một loại chất an toàn nào trong thuốc lá cả.
1. Nicotine
Nicotine là một chất không màu, chuyển thành màu nâu khi cháy và có mùi khi tiếp xúc với không khí. Nicotine được hấp thụ qua da, miệng và niêm mạc mũi hoặc hít vào phổi. Người hút thuốc trung bình đưa vào cơ thể 1 đến 2 mg nicotine mỗi điếu thuốc hút. Hút thuốc lá đưa nicotine một cách nhanh chóng đến não, trong vòng 10 giây sau khi hít vào. Tác dụng gây nghiện của nicotine một cách nhanh chóng đến não, trong vòng 10 giây sau khi hít vào. Tác dụng gây nghiện của nicotine chủ yếu là trên hệ thần kinh trung ương với sự có mặt của các thụ thể nicotine trên các tế bào thần kinh tại “trung tâm thưởng” ở hệ viền não bộ, các hóa chất trung gian dẫn truyền thần kinh bao gồm dopamin, serotonine, noradrenaline được phóng thích. Chúng gây ra nhiều tác động tâm thần kinh như là cảm giác sảng khoái, tâm trạng vui vẻ, tăng chú ý, tăng hoạt động nhận thức và trí nhớ ngắn hạn.
Não bộ nhanh chóng nhận ra rằng có thể dùng thuốc lá để kích thích bài tiết dopamin và như vậy khởi động quá trình hút thuốc lá kéo dài nhiều năm tháng. Hiệu ứng tâm thần kinh đó”.
2. Nhựa thuốc
Nhựa thuốc bao trùm phổi và lan khắp hệ thống hô hấp của quí vị như bồ-hóng bám vào ống khói. Lớp nhựa thuốc này khiến người hút thuốc ho và thở ngắn hơi. Trong nhựa thuốc có một số chất gây ra bệnh ung thư. Những người đổi qua thuốc có ít nhựa thường hút nhiều hơn và rít khói thuốc dài hơi hơn, thành ra lại kéo nhựa thuốc vào sâu hơn trong phổi. Người ta chưa hề chứng minh được là hút thuốc có ít nhựa, ít Nicotin sẽ bớt nguy cơ mang bệnh tật.
Phổi bị bệnh có nám nhựa thuốc lá. Buồng phổi này được lấy ra từ một người nghiện thuốc lá, cho thấy một bướu ung thư phổi (mô màu trắng) chặn đứng khí quản chính và phổi bên mặt. Bướu ung thư lan ra cả ngoài buồng phổi.
Hình ảnh của Bệnh viện Prince Charles, Bang Queensladn, Úc.
3. Monoxit carbon (khí CO)
Khí CO có nồng độ cao trong khói thuốc lá sẽ đi nhanh vào máu, gắn với hemoglobine và chiếm chỗ của oxy trên hồng cầu. Ái lực của hemoglobine hồng cầu với CO mạnh gấp 210 lần so với O2 và như thế sau hút thuốc lá, một lượng hồng cầu trong máu tạm thời mất chức năng vận chuyển O2 vì đã gắn kết với CO. Hậu quả là cơ thể không đủ oxy để sử dụng.
Khí Co ảnh hưởng tới não bộ, thị giác và khả năng vận động cơ của cơ thể. Nó lấy mất chất dinh dưỡng trong cơ và mô cơ thể. Về lâu dài các khí quản trong cơ thể cương phồng lên làm giảm lượng không khí đi vào phổi khiến dưỡng khí trong máu bị giảm đi.
4. Các phân tử nhỏ trong khói thuốc lá:
Khói thuốc lá chứa nhiều chất kích thích dạng khí hoặc dạng hạt nhỏ. Các chất kích thích này gây nên các thay đổi cấu trúc của niêm mạc phế quản dẫn đến tăng sinh các tuyến phế quản, các tế bào tiết nhầy và làm mất các tế bào có lông chuyển. Các thay đổi này làm tăng tiết nhày và giảm hiệu quả thanh lọc của thảm nhày-lông chuyển. Phần lớn các thay đổi này có thể hồi phục được khi ngừng hút thuốc.
5. Các chất gây ung thư:
Trong khói thuốc lá có khoảng 70 chất có tính chất gây ung thư, ví dụ như hợp chất thơm có vòng đóng, Benzopyrene hay các Nitrosamine. Các hoá chất này tác động lên tế bào bề mặt của đường hô hấp gây nên tình trạng viêm mạn tính, phá huỷ tổ chức, biến đổi tế bào dẫn đến dị sản, loạn sản rồi ác tính hoá.
