Khi vị quân sư Gia Cát Lượng cần 10 vạn mũi tên trong 3 ngày, ông đã nghĩ ra một diệu kế biến quân địch thành ân nhân bất đắc dĩ. Bài học “Thuyền cỏ mượn tên” cũng vì thế mà được lưu truyền cho đến tận ngày nay.
Tranh giành quyền lực
Vào thời Tam Quốc, năm 208, quân đội Bắc Ngụy tiến xuống phía Nam với tham vọng thống nhất Trung Hoa. Quân nước Ngụy dẫn đầu là thừa tướng tham tàn Tào Tháo, đang rất hùng mạnh và đầy khí thế sau những chiến thắng liên tiếp. Khi tiến đến bờ sông Dương Tử, họ cắm trại và chuẩn bị khiêu chiến.
Phía bên kia của con sông lớn là lãnh thổ của Thục và Ngô. Cảm nhận được mối uy hiếp to lớn từ phương Bắc và thấy kẻ địch đang ở thế áp đảo, lãnh chúa Đông Ngô và Tây Thục đã thành lập liên minh, với hy vọng phần nào chống chọi lại sự tấn công gần kề của các đạo quân Bắc Ngụy.
Lúc bấy giờ, nhà quân sự đại tài Gia Cát Lượng là thừa tướng nước Tây Thục, có trách nhiệm tham mưu cho các tướng lĩnh quân đội Thục – Ngô đồng thời phải bày mưu tính kế chống đỡ quân đội lớn mạnh của Tào Tháo ở phía Bắc. Bậc thầy cầm quân dồn hết tâm trí suy tính chiến lược đối phó và những người dân phương Nam đang hy vọng vào một phép mầu.
Bày mưu tính kế
Nhiệm vụ giao cho Gia Cát Lượng rất gấp rút. Mặc dù Thục và Ngô là hai nước liên minh, nhưng các tướng lĩnh nước Ngô không thật sự tin tưởng Gia Cát Lượng, và ghen tị với tài năng phi thường của ông. Ngay cả trong thời điểm cam go khi cả hai nước cần sự đoàn kết, thì chỉ vì sự đố kỵ, họ đã âm mưu trừ khử ông.
Họ nói rằng để đối phó với quân phương Bắc cần 10 vạn mũi tên, một lượng tên bắn quá lớn. Và rằng cuộc tấn công sẽ bắt đầu trong 10 ngày tới, mặc dù đây là một nhiệm vụ dường như không thể thực hiện nổi, ông vẫn phải tìm cách làm theo những thứ họ yêu cầu, nếu không sẽ chiếu theo quân luật mà xử. Gia Cát Lượng, phe phẩy chiếc quạt lông, mỉm cười đáp lại: “Cho ta thời gian không quá 3 ngày”.
Gia Cát Lượng dành 2 ngày đầu chuẩn bị trong bí mật. Ông huy động 20 chiếc thuyền và bố trí 30 binh sĩ trên mỗi chiếc thuyền. Sau đó xếp quanh nhóm lính thật là các lính giả làm bằng rơm, thực tế là một đội quân người rơm.
Vào ngày thứ 3, ông đưa theo người bạn là tướng Lỗ Túc, và dẫn các tàu thuyền vượt sông Dương Tử. Lỗ Túc thực sự không biết Gia Cát Lượng trù tính điều gì, và rất lo lắng khi thuyền tiến gần bờ sông của quân địch.
Tên bắn như mưa
Sương mù dày đặc che phủ lòng sông, họ dàn thuyền trước doanh trại quân địch. Gia Cát Lượng lệnh cho lính của mình hò hét và đánh trống trận. Hoảng sợ khi nghe tiếng hò hét và bị che lấp tầm mắt vì sương mù, quân địch bắn tên ồ ạt về phía tiếng động phát ra.
Gia Cát Lượng cho dàn thuyền đối diện với quân địch. Các mũi tên rơi xuống dày đặc như bão tuyết, nhưng chúng chỉ cắm vào những lính rơm trên thuyền. Khi các lính rơm ở một phía bị găm đầy mũi tên, Gia Cát Lượng cho quay thuyền ngược lại để tiếp tục nhận tên. Khi lính rơm bên này lại găm đầy tên bắn, chiếc thuyền sẽ lấy lại cân bằng.
Khi trời sáng rõ, sương mù tan dần, quân Nguỵ nhìn thấy những thuyền người rơm ấy thì cả sợ. Chủ công Nguỵ quân là Tào Tháo tự mình ra bến sông coi xét tình hình, nhìn thấy Gia Cát Lượng cùng thuyền nặng đầy tên trở về thì im lặng hồi lâu rồi tấm tắc: “Quả là một mưu kế kỳ diệu! Quả là một mưu kế kỳ diệu“.
Cuối cùng, nhận được hơn 10 vạn mũi tên nhờ sự trù tính chuẩn xác, Gia Cát Lượng ra lệnh các thuyền chở tên quay trở về, các tướng lĩnh nước Ngô ra đón ông trong sự hổ thẹn.
“Làm thế nào ngài có thể làm được như vậy?”, họ miễn cưỡng hỏi.
“Một vị tướng giỏi không chỉ biết bày binh bố trận, mà còn phải thông hiểu thiên văn, địa lý, toán quái và nguyên lý âm dương”, Gia Cát Lượng trả lời. “Ta đã nhìn thấy sương mù dày đặc từ 3 ngày trước, và nghĩ ra mưu kế này”.
Khép lại trận Xích Bích
Nhờ kế hoạch hoàn hảo của Gia Cát Lượng, quân đội Thục – Ngô có đầy đủ vũ khí để sẵn sàng cho cuộc chiến. Gia Cát Lượng không áy náy khi đã mượn tên của kẻ thù, bởi vì ông sẽ trả lại chúng nhanh thôi.
Sau đó trận Xích Bích diễn ra, 10 vạn mũi tên góp phần quan trọng cho chiến thắng của đội quân phương Nam. Họ đã chặn đứng sự bành trướng của Tào Tháo và khiến ông thua chạy với tàn quân ít ỏi. Người dân hai nước Ngô và Thục được sống trong hòa bình. Cuộc chiến tranh giành lãnh thổ ở Trung Quốc cũng trở lại thế cân bằng.
Trong cuộc sống hiện nay, có rất nhiều người thành công. Không phải họ có năng lực lớn đến thế, mà là họ biết ‘dùng người’ – Hợp tác cùng những người có năng lực, hay còn gọi là “Mượn lực”. Không chỉ có thể “mượn lực” từ những cộng sự, bạn bè hay người thân, mà đôi khi, đối thủ cũng lại là đối tượng tốt nhất mà chúng ta cần đến.