Nếu là người đã từng nhiều lần di chuyển bằng máy bay, bạn có thể nhận thấy 1 điều rằng các máy bay thương mại phải bay phần lớn quãng đường ở độ cao hơn 10.000 m, hơn cả đỉnh Everest. Vậy tại sao lại như vậy? Bay thấp chẳng phải sẽ an toàn hơn sao?
Bay cao 10.000 m giúp máy bay tiết kiệm kha khá nhiên liệu. (Ảnh: Schützenhof Flachau)
Một trong những lý do chính khiến những chiếc máy bay thương mại phải bay cao đến vậy là càng lên cao không khí càng loãng giúp máy bay dễ dàng di chuyển hơn, nhanh hơn, tốn ít nhiên liệu và tiết kiệm 1 khoảng kha khá chi phí.
Peter Terry, một phi công có 30 năm kinh nghiệm trong nghề cho biết:
“Mỗi máy bay đều có một độ cao riêng dựa vào khối lượng của chúng để giảm thiếu tới mức thấp nhất về chi phí hay nhiên liệu tiêu thụ. Tuy nhiên, máy bay Concoder có thể bay ở độ cao lớn hơn tiêu chuẩn là 15.300m – 18.200m, những chiếc máy bay nặng hơn sẽ bay ở độ cao thấp hơn.”
Máy bay thương mại phải bay ở độ cao 10.000 m so với mặt đất. (Ảnh: Tamnhin.net )
Hiện tại, các máy bay thương mại thường bay ở độ cao từ 10.000 – 12.800 m. Nếu cơ trưởng cho bay quá cao, động cơ không thể đốt cháy do nhiệt độ thấp; còn nếu bay thấp thì gặp sức cản của không khí. Cách tối ưu nhất là tăng độ cao thay vì bay thẳng ở độ cao 10.000 m do sức nặng của máy sẽ giảm dần theo lượng nhiên liệu đã sử dụng và sức cản không khí.
Vậy những lý do máy bay phải bay cao hơn đỉnh Everest được giải thích như thế nào?
1. Tiết kiệm nhiên liệu
Theo Doug Morris – đội trưởng của Air Canada: “Quy tắc chung là phải bay cao như vậy để tránh lực cản của không khí vì càng lên cao không khí sẽ càng loãng”. Đúng vậy, không khí loãng sẽ giảm lực ma sát và tạo lực nâng cho cánh máy bay. Thêm nữa, máy bay sẽ ít bị tác động không khí nên sẽ bay nhanh hơn. Vì thế, lượng nhiên liệu tiêu thụ cho việc di chuyển giảm bớt.
Đặc biệt là dòng máy bay phản lực sử dụng khí gas lại càng thích hợp hơn khi bay ở độ cao 9000 m vì ở không khí ở đây chứa rất nhiều loại khí này.
2. Tránh ảnh hưởng của thời tiết
Khi bay ở độ cao từ 10.000 m trở nên, máy bay sẽ tránh được phần lớn thời tiết xấu hya bị nhiễu sóng. Nếu đã từng một lần đi máy bay bạn sẽ thấy bầu trời trong xanh khi ở trên cao nhưng khi hạ cánh lại thấy mưa phùn buồn tẻ.
Máy bay thường bay ở tần bình lưu. (Ảnh: Miguel Claro)
Tất nhiên máy bay vẫn có thể bay khi có bão nhưng điều đó quá mạo hiểm. Vì thế, các hãng hàng không thường hủy bay khi gặp thời tiết cực cực đoan này.
3. Tránh các chướng ngại vật
Bay cao không chỉ tránh lực cản không khí hay những tòa cao ốc mà còn giúp máy bay không đụng phải những vật cản khác những đàn chim với số lượng lớn hay thiết bị Drone có thể va chạm với tốc độ cao hoặc bị cuốn vào động cơ máy bay.
Drone là điều đương nhiên nhưng chim làm sao có thể? Trong thực tế đã có nhiều va chạm giữa chim sắt và chim thật. Ví dụ, chuyến bay US Airways 1549 ngày 15/1/2009 phải hạ cánh khẩn cấp ở sông Hudson chỉ vài phút sau khi cất cánh từ sân bay LaGuardia (New York) do bị một đàn chim bất ngờ tấn công.
Bay cao sẽ tránh va chạm với những đàn chim đảm bảo an toàn cho máy bay. (Ảnh: El Correo)
4. Hạ cánh khi gặp trường hợp khẩn cấp
Máy bay hạ cánh khi đến địa điểm là điều bình thường và không có gì đáng nói nhưng nếu bất ngờ gặp sự cố và phải hạ cánh khẩn cấp lại là một chuyện khác.
Lúc này, ở độ cao 10.000 m nếu như động cơ bị hỏng, phi công có đủ thời gian để đưa ra giải pháp và tìm nơi hạ cánh an toàn (có thể là đáp xuống biển chẳng hạn). Đồng thời không để máy bay giảm tốc độ hoặc rơi quá nhanh khi tiếp đất.
Những máy bay hạng nhẹ thường bay với độ cao thấp hơn nên có quy định riêng. Các cơ quan hàng không trên khắp thế giới, bao gồm Cơ quan Hàng không Dân dụng Anh (CAA) và Cục Hàng không Liên bang Hoa Kỳ đều áp dụng độ cao an toàn thấp nhất là 304 m so với vật cố định cao nhất trong khu vực bay.
