Site icon Tạp chí Đáng Nhớ

Chúng ta đã tàn phá thiên nhiên thế nào?

Đại dương và các sinh vật biển đang phải hứng chịu nhiều tổn thương do sự tàn phá quá mức của con người. Đại dương chiếm khoảng 71% bề mặt Trái Đất và nó đang dần biến thành bãi rác khổng lồ của con người. Không chỉ vậy, các hoạt động du lịch, săn bắt, khai thác quá mức cũng tiếp tay làm giảm số lượng sinh vật biển và đẩy chúng gần hơn đến bờ vực tuyệt chủng.

Rất có khả năn chỉ vài năm nữa, đại dương sẽ không còn xanh ngắt và những loài sinh vật biển chúng ta từng thấy sẽ chỉ còn là cái tên nằm trong những cuốn sách mà thôi.

Sự cố tràn dầu

Theo thống kê của Tổ chức Hiệp hội các chủ tàu dầu thế giới ITOPF, các sự cố tràn dầu đã giảm mạnh trong 10 năm qua. Thập niên 1970, ước tính có khoảng 78,8 vụ tràn dầu mỗi năm, còn trong thập niên 2010, mỗi năm diễn ra khoảng 6,2 vụ. Tuy nhiên, số lượng dầu tràn ra đại dương vẫn còn rất lớn với con số khoảng 164.000 tấn.

Bên cạnh ô nhiễm, các sự cố tràn dầu còn gây nguy hiểm cho các sinh vật biển. Dầu dính vào lông làm chúng giảm thân nhiệt, giảm khả năng bay, khả năng nổi trên mặt nước, khó chạy trốn khỏi những con thú săn mồi. Chúng cũng dễ bị ngộ độc và tổn thương nội tạng nếu nuốt dầu vào bụng.

Hình ảnh chú rùa bị nhiễm dầu
350 chú chim cánh cụt được cứu sống sau vụ tràn 120 tấn dầu ở cảng Cape Town năm 2015.
Bãi biển dính dầu

Ô nhiễm rác thải nhựa

Mỗi năm, đại dương phải hứng chịu 8 triệu tấn rác thải nhựa của con người như ống hút, túi ni lông, chai nhựa, cốc nhựa, v.v… Ô nhiễm rác thải đe dọa đến các sinh vật biển, môi trường sống của nhiều loài động vật và nó cũng ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của con người.

Một chú hải cẩu bên chiếc chai nhựa
Chú cá ngựa quấn quanh bông ngoáy tai

Mối đe dọa từ các ngư cụ

Theo thống kê của Liên Hợp Quốc, mỗi năm có khoảng 640.000 tấn ngư cụ (dây thừng, bẫy, lưới đánh cá, thiết bị câu cá,…) gây ô nhiễm đại dương. Đây cũng là nguyên ngân khiến nhiều sinh vật biển tử vong do nuốt phải ngư cụ, lưới mắc vào răng, nuốt phải lưỡi câu, v.v…

Lưới đánh cá mắc vào rạn san hô ở Thái Bình Dương.
Một chú rùa biển ở Ấn Độ qua đời do cổ vướng phải dụng cụ đánh bắt cá.
Một chú chim bị chết do lưỡi câu mắc vào họng

San hô bạc màu

Các rạn san hô được ví như những khu rừng dưới đại dương. Chúng là nơi ở của khoảng 25% sinh vật biển.

Những rạn san hô khi chưa bạc màu

Trái Đất nóng lên khiến nhiệt độ nước biển tăng theo, ảnh hưởng đến sự sống của zooxanthellae – một loài tảo cộng sinh với san hô. Hậu quả là các rạn san hô bị mất lớp sắc tố, hay còn gọi là san hô bạc màu hoặc tẩy trắng rạn san hô. Hiện tượng này kéo dài khiến các rạn san hô biến mất và đe dọa đến sự sống của nhiều sinh vật biển.

Một số nguyên nhân khác đẩy các rạn san hô đến bờ tuyệt chủng như axit hóa đại dương, khai thác san hô quá mức, các hoạt động đánh bắt cá, du lịch, ô nhiễm đại dương, v.v…

Hiện tượng bạc màu khiến các rạn san hô trông như bãi xương trắng

Sự biến mất của rừng tảo bẹ

Cũng giống như các rạn san hô, rừng tảo bẹ dưới nước là môi trường sống của hơn 800 loài sinh vật biển và có giá trị lớn đối với hệ sinh thái. Bên cạnh đó, tảo biển còn đóng vai trò làm giảm tác động của biến đổi khí hậu do chúng hấp thụ khí CO2 trong quá trình quang hợp. Tuy nhiên, rừng tảo bẹ cũng đang phải đối mặt với nguy cơ suy giảm và biến mất hàng loạt.

Một trong những lý do dẫn đến việc rừng tảo bẹ biến mất là nạn săn bắt rái cá của con người. Nhím biển ăn tảo bẹ, còn rái cá ăn nhím biển. Những khu vực nhiều rái cá thì tảo bẹ cũng được bảo vệ khỏi nhím biển và có khả năng phát triển. Khi nạn săn bắt rái cá tăng lên, tảo bẹ sẽ mất đi đồng minh trong cuộc chiến chống lại sự tàn phá của nhím biển.

Những cánh rừng rảo bẹ này đang dần biến mất
Tảo bẹ trôi dạt vào bãi biển

Tàu chở hàng đâm phải cá voi

Tàu chở hàng là mối đe dọa lớn của loài cá voi. Những vụ tai nạn do đâm phải tàu chở hàng khiến chúng bị gãy lưng, chảy máu bên trong, vỡ nội tạng dẫn đến tử vong. Theo tờ Washington Post, trong 10 năm vừa qua, ít nhất 60 cá voi lừng gù chết do bị tàu chở hàng đâm phải ở bờ Tây nước Mỹ. Tình trạng này càng khiến nhiều loài cá voi đến gần hơn với nguy cơ tuyệt chủng.

Chú cá voi Blade Runner sống sót sau khi bị chân vịt tàu thủy chém phải
Xác một chú cá voi bị tàu chở hàng đâm phải trôi dạt vào bờ biển ở Bolinas, California

Hiện tượng băng tan

Trái Đất nóng lên dẫn đến hiện tượng băng tan, từ đó gây khó khăn cho việc kiếm ăn của gấu Bắc cực.

Năm 2018, những người dân của một ngôi làng phía bắc nước Nga phát hiện một vài chú gấu Bắc cực chết đói đột nhập vào nhà dân và lục các bãi rác để tìm thức ăn. Đây quả thực là một cảnh tượng thương tâm và réo lên hồi chuông báo động con người cần ngăn chặn hiện tượng băng tan nếu không muốn loài gấu Bắc cực chính thức tuyệt chủng.

Những chú gấu tìm thức ăn trong một bãi rác

Trên đời vốn vô sự, chỉ có con người tự sầu lo

Ở cõi đời này, chúng ta chỉ là những vị khách qua đường vội vã. Trên dòng sông thời gian dài đằng đẵng, ta từng trải qua bao cảnh tử...

Ảnh cổ Việt Nam và tư liệu – Phần 10

Những bức ảnh Việt Nam xưa được sưu tầm từ nhiều nguồn giúp chúng ta hình dung được khung cảnh Việt Nam trong quá khứ. Mời quý vị cùng xem....

Chợ Lớn bây giờ ở đâu?

Có lẽ với bất cứ ai đã từng cư ngụ tại Thành phố Hồ Chí Minh đều nghe qua danh xưng Chợ Lớn, hay một cụm từ thông dụng hơn...

Nữ hiệu trưởng cuối cùng của trường Đồng Khánh

Cách đây 50 năm (1967). “Nàng trang điểm thật lộng lẫy. Nàng tạm từ bỏ nét trầm lặng thường nhật, giữ một vẻ mặt thật tươi để chung vui cùng...

Chữ Hán truyền vào Việt Nam từ bao giờ và bằng cách nào?

Trong giới Hán học Trung Quốc và Việt Nam khá phổ biến ý kiến khẳng định rằng ngay từ cuối đời Tần (cuối thế kỷ thứ III TCN) chữ Hán...

Thiền Tộc Tự Thuật

Ban nhạc La Cigale hợp xướng bản Hè Về của nhạc sĩ Hùng Lân của Việt Nam một cách xuất sắc. Cả hội trường vỗ tay theo nhịp điệu của...

Ý nghĩa và tục lệ Tết Nguyên Đán

I. Ý Nghĩa Tết Nguyên Đán  Đã từng có nhiều định nghĩa về Tết Nguyên Đán của Việt Nam, tìm hiểu từ nguyên nghĩa xem Tết là gì. Nguyên là...

Ngậm ngùi nhìn ảnh Sài Gòn xưa

Không ít người nhìn những bức ảnh xưa về Sài Gòn mà rưng rưng nước mắt… Học sinh ăn bò bía trên đường phố Sài Gòn những năm 1950. Quyển...

Cùng ngắm nhìn thời trang xuống phố của phụ nữ Sài Thành xưa

Từng được mệnh danh là “hòn ngọc Viễn Đông”, thời trang của phụ nữ Sài Gòn xưa có nhiều thay đổi, phóng khoáng, “Tây” hơn và nhiều màu sắc hơn...

Khác biệt trong việc cài khuy áo

Chiếc áo sơ mi là một trong những món đồ không thể thiếu trong tủ quần áo của mỗi chúng ta. Tuy nhiên, đố bạn tìm ra điểm khác biệt...

Thói “Ăn” nếp “Ở” của vgười Việt qua cách nói

- Thói ăn: Không biết có phải do hoàn cảnh thiếu ăn thiếu mặc từ xưa, mà người Á đông nói chung, người Việt nói riêng, đặc biệt quan tâm...

Xe kéo , biểu tượng cho sự giàu có và uy quyền xa xưa

Xe kéo xuất hiện lần đầu ở Nhật Bản vào đầu thời kỳ Cải cách Minh Trị. Chúng nhanh chóng trở thành phương tiện giao thông được hâm mộ, do...

Exit mobile version