Tôi ngơ ngác giữa cái thành phố náo nhiệt và dường như không bao giờ ngủ này. Nhịp sống ở Sài Gòn luôn vận động ào ạt như thác lũ, nơi mọi người hối hả trong dòng đời mà dường như cũng không biết bao giờ mình sẽ dừng lại. Trái lại, Hà Nội có một sự bình thản và một nhịp sống vừa phải để không ai bị cuốn vào mà không có lối ra.
Mỗi thành phố có những nét đẹp riêng và những người sống ở đó cảm thấy yêu nó theo cách của riêng mình. Những người mới đến phải mở lòng mới thấy hết được vẻ đẹp của mỗi căn nhà, mỗi góc phố, con đường nơi họ đi qua.
Tôi yêu Hà Nội ở sự yên ả của những ngày thu ngập nắng, những ánh nắng thu vàng lúc chiều xuống, những con phố nhỏ thoang thoảng mùi hương hoa sữa, những hàng hoa lúc tinh sương, những cơn mưa rào ngúng nguẩy bất chợt ảnh hưởng bởi đợt gió mùa và những chiều đá bóng dưới mưa đến tối mịt để đi về trên những con đường ngập nước đặc trưng của Hà Nội.
Hà Nội giống như cô thôn nữ đang lớn và bắt đầu quen với cuộc sống hiện đại. Ngược lại, Sài Gòn lại mang dáng vẻ của cô tiểu thư đài các và xinh đẹp nhưng có một cuộc đời gian nan và truân chuyên. Mỗi thành phố có một cuộc sống của nó, tâm hồn của nó và những trăn trở riêng chung.
Ở Hà Nội, tôi bắt gặp ông lão tóc bạc ngả chiếc mũ phớt trên đầu và xuống dắt xe khi gặp đám tang đi qua. Tôi yêu Hà Nội ở những nếp ăn, nếp ở mà người mẹ dạy cô con gái mới lớn lời mời khi ăn cơm. Người Hà Nội ăn uống rất thanh tao, đủ no, và bữa ăn rất ít khi phát ra những âm thanh xì sụp mà trong các quán sá người ta thường nghe thấy. Yêu ở việc cô gái lớn khi về nhà chồng có thể chế biến và làm những món ăn cho bữa cơm gia đình ấm êm, hạnh phúc. Tôi còn yêu Hà Nội trong cái ngữ điệu mà người Hà Nội phát âm, cái giọng âm ấm đệm sau mỗi chữ “ạ” đặc trưng sao mà thân thương thế.
Nhiều người Hà Nội hiện tại có chung một suy nghĩ, thành phố bây giờ bẩn quá, ồn ã và nhếch nhác quá! Cái bụi bặm của thị thành và sự biến đổi nhanh chóng của cuộc sống dẫn đến những biến đổi lớn hơn về tâm hồn con người. Hà Nội không còn là chính nó, đã lai-căng đi nhiều, đã mất đi những nét quyến rũ mà bây giờ chỉ còn gợi lại những hoài niệm trong các bài hát về mùa thu của Trịnh Công Sơn, Phú Quang…
Tình yêu Hà Nội ấy đã thành một điều gì đó như là tiếc nuối. Có những lúc cáu gắt vì đường sá, vì điện nước, vì tắc đường, vì ô nhiễm, vì sự thay đổi nhanh chóng của chính sách chưa thật sự hợp lý, của xã hội và quan niệm khác nhau của mỗi người dân nhập cư khiến Hà Nội mất đi những nét yêu kiều. Để đến khi xa Hà Nội, lại thấy nhớ vô cùng. Nhớ những quán cà phê vỉa hè trên phố Bắc Ninh xưa (nay là Nguyễn Hữu Huân) ngồi nhâm nhi không thuốc lá với cậu bạn thân. Nhớ cả những buổi tối chớm thu tháng 8 cùng người yêu phóng xe dưới những gốc si già trên con đường Hoàng Diệu rợp bóng. Nhớ những lần nắm tay người ấy chen chân ra Tràng Tiền ăn một cây kem đậu xanh và chỉ biết câu chuyện về kem Trang Tiền có từ bao giờ qua lời kể của bố. Nhớ những ổ gà trên những con đường chằng chịt sẹo, nhớ con phố Phan Huy Chú nhỏ, vắng mà chỉ có mình và người ấy mới hiểu tại sao bây giờ đó là kỷ niệm…
Không hiểu sao, những bài hát hay về Hà Nội, nhất là mùa thu lại được viết ra bởi những người không phải quê gốc ở Hà Nội. Có những điều thật thú vị ở Hà Nội mà phải chú ý lắm mới có thể cảm nhận được. Tôi đã tê lòng khi đi làm về qua bờ Hồ và nghe những giai điệu bồi hồi của bài hát Hà Nội ngày trở về mà loa phường đang phát. Chẳng thể diễn tả được cảm xúc mà có lẽ, phải nghe lại ca khúc ấy, từng người mới thấu hiểu cảm xúc của mình mỗi khi đi xa, sau những chuyến công tác dài ngày.
Nhạc sĩ Hoàng Hiệp có ca khúc Nhớ về Hà Nội, với ca từ nhẹ nhàng nhưng xúc động lòng người: “Dù có đi bốn phương trời, lòng vẫn nhớ về Hà Nội”, nghe sao mà da diết đến nhường ấy. Tôi chẳng thể biết được, vài năm nữa, mình sẽ ra sao lúc thành phố sinh nhật nghìn tuổi và tình cảm của mình với nó có sứt mẻ hơn nữa hay không? Nhưng tôi tin là thành phố này vẫn còn biết bao những nét đẹp ta chưa tìm ra.
Những nét đẹp mà đôi khi phải tách khỏi cuộc sống hối hả ngày ngày, phải sống hết mình với nó, làm nó bớt nhếch nhác và luộm thuộm đi, mới có thể tìm ra, yêu hơn và thấu hiểu: “Hà Nội đẹp, vì chúng ta sống đẹp”
Ngọc Anh
