Mùa đông ở Hà Nội đã đến, lạnh giá và sương mù phủ kín khắp phố phường. Minh – một cô gái trẻ vừa mới tốt nghiệp đại học, và sau bao năm xa cách, cô quyết định trở về quê hương thân yêu – Hà Nội.
Phố cổ Hà Nội trong ảnh của NSNA Lê Vượng.
Minh lớn lên ở trong một căn nhà nhỏ ở phố cổ Hà Nội, nơi có những ngôi nhà mái ngói nhỏ bé, thường có sân chung, lô nhô nối tiếp nhau từ dãy phố này đến dãy phố khác. Cùng với đó là những di tích như: chùa cổ, đình làng, đền, miếu, quán… và cả những nhà thờ tộc với các lễ hội phong phú diễn ra thường niên trên các phố phường của khu phố cổ Hà Nội. Các phố được ngăn với nhau bởi những chiếc cổng lớn xây như bức tường mà bề rộng chiếm cả mặt đường. Trong mỗi phố là những dãy nhà san sát làm theo kiểu chồng diêm mà nay ta còn thấy ở các phố Hàng Buồm, Hàng Bạc, Hàng Ngang, Hàng Đào… Nó vừa là nhà ở lại vừa là cửa hiệu.
Khi bước chân cô đặt lên từng viên đá cổ xưa, những kỷ niệm bắt đầu ùa về. Cô nhớ lại những buổi sáng sớm tại phố cổ, khi cô cùng bà nội nấu ăn những món ăn truyền thống của Hà Nội. Mùi hương thơm của phở, nem, bánh cuốn lan tỏa khắp nơi, và cô đã hòa mình vào không gian đậm đà hương vị của quê hương.
Mười ba năm trước, bố mẹ và bạn bè tiễn Minh qua Pháp dưới trời thu Hà Nội. Mười ba năm – Một khoảng thời gian chưa dài nhưng cũng không còn quá ngắn. Hoa nở rồi tàn. Lá rụng rồi lại xanh. Vạn vật thay đổi. Thời gian trôi như dòng nước không ngừng. Nhưng đôi khi Minh vẫn thấy mình sao vẫn cứ đứng nguyên hoài nơi đó. Nhắm mắt lại là lại nhớ những mùa lá cũ. Nhớ ký ức mùa thu. Nhớ cây hoa sữa trước hiên nhà. Nhớ những buổi chiều đạp xe loanh quanh phố, hít hà mùi hương tỏa ra từ hàng cây hoa sữa chạy dài từ phố. Mười ba năm sau, cô gái ấy trở về cũng đúng mùa lá rụng và hoa sữa vấn vương trên khắp các phố phường. Hà Nội của mười ba năm qua đã đổi thay rất nhiều. Và Minh cũng thế.
Minh nhìn thấy những con phố nhỏ với những ngôi nhà cổ xưa, mái ngói chạm trổ và cửa kính xanh. Ký ức tuổi thơ như hoá thành những hình ảnh sống động trong đầu cô, như những trang sách chưa từng phai mờ. Nhớ về những trò chơi dân gian như cầu trượt, đá cừu, hay những trận bóng đá nhỏ giữa những ngõ hẹp.
Nhưng thời gian trôi nhanh, mọi thứ thay đổi, và phố cổ Hà Nội cũng không còn như xưa. Những con đường đá đã bị thay bằng nhựa, và những quán cà phê cổ xưa đã thay đổi diện mạo. Nhưng ký ức không bao giờ phai nhạt, và sẽ mãi trở thành một phần không thể thiếu trong tâm hồn Minh.
Nhớ về thời thơ ấu, Minh không giấu được nước mắt. Cuộc sống đi qua nhanh chóng, và những ngày tháng đẹp đẽ dường như chỉ còn lại trong những ký ức. Minh nhớ những buổi chiều hè ấm áp cùng gia đình, nhớ những lần đi chơi, đi chợ cùng mẹ, và nhớ những cuộc hẹn hò đầu đời.
Tuy nhiên, không chỉ có những kỷ niệm vui mà còn cả những lúc buồn. Nhớ về những lần cãi nhau với bạn bè, những lần thất tình, hay những lúc phải đối diện với thất bại và thử thách. Nhưng cũng chính những khoảnh khắc đó đã giúp Minh trưởng thành và tự tin hơn.
Có lẽ, sẽ chẳng bao giờ Minh có thể đi qua hết được nỗi nhớ của mình để đo được chiều dài của hai tiếng “quê hương”. Nhưng Minh biết, trong trái tim bé nhỏ của mình, quê hương không chỉ là xứ sở. Quê hương trong sâu thẳm là căn nhà thân yêu. Nơi ấy Minh có mẹ, có cha, có người em trai cùng lớn lên từ những ngày thơ ấu với những tháng năm dài ngọt đẫm vị yêu thương.
Khi rời xa phố cổ, Minh mang theo trong lòng những kỷ niệm ngọt ngào, như một hộp kỷ vật của quá khứ. Dù thời gian trôi qua, cô sẽ luôn nhớ về phố cổ Hà Nội và những dấu ấn đẹp của tuổi thơ mà cô đã từng trải qua ở đó.
Minh nhận ra rằng dù có bao nhiêu thay đổi xảy ra, Hà Nội vẫn là nơi mà cô gắn bó và yêu thương. Ký ức về quê hương luôn giữ mãi trong tâm hồn cô, như những cánh hoa sữa đưa cô trở về tuổi thơ, đưa cô trở về thời điểm đẹp nhất của cuộc đời. Và dù ở đâu, dù có đi xa bao nhiêu, Hà Nội vẫn là nơi Minh gọi là “quê nhà”.
