Site icon Tạp chí Đáng Nhớ

“Sớn sác” hay “Xớn xác”?

Khi nói về người vô ý vô tứ, thiếu suy nghĩ, thường thích tọc mạch, xen vào chuyện người khác để thị phi hoặc thể hiện trong một lĩnh vực mà mình chẳng am hiểu chút nào, ta hay dùng từ “xớn xác”. Ít ai biết rằng, đây là một cách dùng sai.

Thật vậy, Việt Nam tự điển của Hội Khai Trí Tiến Đức có giảng: “Sớn sác: Cũng nghĩa như “nhớn nhác”… Nhớn nhác: Trỏ bộ hoảng hốt bở ngỡ: Nhớn nhác như người mất cắp”. Từ điển tiếng Việt của Hoàng Phê cũng ghi nhận rằng “sớn sác” mới là từ đúng và có cùng một nghĩa với “nhớn nhác”.

Vậy có từ điển nào ghi nhận nghĩa hiện hành của “sớn sác” không? Xin thưa rằng có. Đó chính là Việt Nam tự điển của Lê Văn Đức. Từ điển này giảng: “Sớn sác: 1. Vô ý, không dè dặt, không nhắm trước xem sau: sớn sác đi đụng người ta; sớn sác trách người, không ngờ lỗi mình. 2. Như nhớn nhác, dớn dác”. Ngoài ra, tư liệu này cũng giảng thêm rằng “sớn” có nghĩa là “mẻ, sứt, bể theo vành theo cạnh” như trong “chén sớn cạnh” còn “sác” là “vô ý, hay quên”. Như vậy, cả hai chữ này khi tách riêng ra vẫn thể hiện phần nào mối liên hệ với “sớn sác”.

Tóm lại, “sớn sác” mới là cách dùng đúng. “Xớn xác” chỉ là hệ quả của sự nhầm lẫn s, x và việc liên tưởng đến “xác” trong “thân xác” mà ra.

Giấc mơ hàng hiệu Liên Xô thời bao cấp

Mỗi đợt nhận được vài cái quần bò, bán rẻ thì một chiếc cũng phải 2 chỉ vảng, có chiếc hàng độc, người ta kì kèo tôi bán với giá...

Tre trúc Việt Nam

Tình cờ trong lúc đi tra nghĩa một thành ngữ, tôi được đọc : Trong bài hịch kể tội Tuỳ Dượng Đế, Lý Mật có viết :  Chặt hết trúc...

Giang hồ Sài Gòn Xưa – Kỳ 9/10 – Những ngày cuối của Lâm Chín ngón

Tôi quen Lâm Chín ngón đã lâu, viết về nhân vật này đã khá nhiều, nhưng chưa bao giờ viết về những ngày cuối đời của Lâm, cũng như cái...

Hai câu chuyện ngắn về bài học trong cuộc sống

Văn hóa truyền thống là một kho tàng đồ sộ những câu chuyện về luân lý, được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác với mục đích...

Ảnh cổ Việt Nam và tư liệu – Phần 10

Những bức ảnh Việt Nam xưa được sưu tầm từ nhiều nguồn giúp chúng ta hình dung được khung cảnh Việt Nam trong quá khứ. Mời quý vị cùng xem....

Lắng nghe và hòn đá

Một ông nhà giàu đang ngồi trong chiếc xe hơi đắt tiền chạy khá nhanh trên đường phố. Từ phía trước, ông nhìn thấy một đứa trẻ đang chạy ra...

Vua Hùng – Quốc tổ của dân tộc Việt Nam

Với chiều dài 2.622 năm, thời kỳ Hùng Vương đã để lại nền văn hóa đặc sắc với nội hàm thâm sâu cho dân tộc. Đó là một thời kỳ...

Những lần đem quân tấn công đất Trung Hoa của đế chế Đại Việt

Theo các sử liệu của cả Việt Nam và Trung Quốc, trong hơn 1000 năm, quân đội của Đại Việt đã hàng chục lần tấn công vào lãnh thổ láng...

Lan man về từ kỵ húy và ngôn ngữ của người Nam Bộ

Tiếng nói không những là phương tiện giao tiếp mà còn là một thứ "căn cước" cho biết mình là người miền nào. Nghe tiếng nói người ta phân biệt...

Sài Gòn – Chợ Lớn 1968

Những hình ảnh đổ nát tang thương về Sài Gòn – Chợ Lớn trong sự kiện Tết Mậu Thân 1968 do sĩ quan Mỹ Jim Giarrusso ghi lại khiến người...

Nhớ còi tàu tuyến xe lửa Đà Lạt Tháp Chàm

“Những chiều nghỉ học, tôi hay tới,/ Đón chuyến tầu đi, đến những ga./ Tôi đứng bơ vơ xem tiễn biệt,/ Lòng buồn đau xót nỗi chia xa”. Đó là...

Cơ thể con người chứa bao nhiêu máu?

Con người sẽ không thể tồn tại nếu thiếu máu trong cơ thể. Lượng chất lỏng thiết yếu này trong cơ thể một người trưởng thành đủ để đổ đầy...

Exit mobile version