Site icon Tạp chí Đáng Nhớ

Thế nào là anh hùng?

Anh hùng là một con người thực sự hoặc một nhân vật hư cấu, đã chiến đấu với nghịch cảnh thông qua những chiến công của sự khéo léo, can đảm hoặc sức mạnh trong khi đối mặt với các nguy hiểm. Giống như các thuật ngữ trước đây chỉ dành riêng cho giới tính (như diễn viên), anh hùng thường được sử dụng để chỉ cả nam và nữ, mặc dù nữ anh hùng chỉ đề cập đến phụ nữ. Loại anh hùng ban đầu của sử thi cổ điển đã làm những việc như vậy vì vinh quang và danh dự cho riêng mình.

Mặt khác, những anh hùng hậu cổ điển và hiện đại thực hiện những hành động vĩ đại hoặc những hành động vị tha vì lợi ích chung thay vì mục tiêu cổ điển là sự giàu có, niềm tự hào và danh tiếng cho bản thân. Phản nghĩa của một anh hùng là một kẻ hèn hạ. Các thuật ngữ khác liên quan đến khái niệm về một anh hùng gồm có “người tốt” và “mũ trắng”.

Anh hùng là phiên âm Hán Việt của từ 英雄 (đọc là yīngxióng) có nghĩa là người tài giỏi xuất chúng; người tài giỏi hơn đời, làm được việc lớn.

Về từ nguyên của anh hùng, trong cuốn Hán Việt từ điển giản yếu, Đào Duy Anh giảng: “Anh là vua của loài hoa, hùng là vua loài thú – Anh hùng là người hào kiệt xuất chúng

Lê Văn Hòe trong cuốn Tầm nguyên từ điển xuất bản tại Hà Nội năm 1942  giảng anh hùng như sau: “Anh là phần đẹp đẽ nhất trong cây cỏ tức là bông hoa, hoặc là thứ cây cỏ đẹp đẽ nhất trong loài cây cỏ, nghĩa bóng là đẹp; hùng là giống đẹp và khoe nhất trong loài thú, hoặc là con thú giống đực, nghĩa bóng là khỏe. Người tài trí hơn đời gọi là người anh hùng, gọi thế là có ý so sánh người ấy như bông hoa, như con thú mạnh nhất. Nay anh hùng có nghĩa là người không sợ chết hoặc đã lập được võ công”.

Theo chúng tôi cả hai cụ Đào Duy Anh và Lê Văn Hòe có thể đã dựa vào một nghĩa của từ anh và từ hùng rồi suy diễn “vua loài hoa” (tức anh) kết hợp với “vua loài thú” (tức hùng) thành anh hùng. Thực ra, anh ngoài cái nghĩa là “hoa” còn có hai nghĩa khác là:

1. người tài giỏi
2. nước Anh

Anh trong hai tiếng anh hùng chính là lấy cái nghĩa “người tài giỏi” chứ chẳng phải vua của loài hoa nào cả. Tam Quốc diễn nghĩa có ghi lại câu của Khổng Dung nói với Thái Sử Từ như sau: “Quân tuy anh dũng, nhiên tặc thế thậm thịnh, bất khả khinh xuất” 君雖英勇, 然賊勢甚盛, 不可輕出” (Tạm dịch: Ông tuy tài giỏi, dũng mãnh, nhưng thế giặc to lắm, không nên coi thường).

Về từ hùng, có tới gần 20 nghĩa chứ không chỉ có cái nghĩa là “vua của loài thú”, trong đó có hai nghĩa sát với từ anh hùng như sau:

1. dùng để chỉ đàn ông, nam tử

Trong Nam Hoa Kinh, Trang Tử viết: “(Ai Đài Tha) hựu dĩ ác hãi thiên hạ, họa nhi bất xướng, trí bất xuất hồ tứ vực, thả hữu thư hùng hợp hồ tiền, thị tất hữu dị hồ nhân giả dã” (哀駘它)又以惡駭天下, 和而不唱, 知不出乎四域, 且有雌雄合乎前, 是必有異乎人者也 – Tạm dịch: (Ai Đài Tha) lại xấu xí làm mọi người phát sợ, họa nhưng không xướng, trí không ra khỏi bốn cõi, vậy mà đàn ông, đàn bà xúm xít lại trước mặt. Chắc hắn phải có gì khác người”.

2.  Người dũng mãnh, tài giỏi, kiệt xuất

Theo chúng tôi, hùng trong hai tiếng anh hùng chính là lấy cái nghĩa người dũng mãnh, tài giỏi, kiệt xuất chứ chẳng phải vua của loài thú nào cả.

Khoa Cử Việt Nam – Thi Hương: Chương 2 – Học chế – Học vụ

Tổ chức Khoa cử cũng như giáo dục của ta, trên đại cương, đều theo khuôn mẫu của Trung quốc. I - TỔ CHỨC GIÁO DỤC VÀ HỌC THUẬT Ở...

Sài Gòn Tạp Pín Lù – Lai rai nhắc chuyện cũ

Danh từ hay thành ngữ “Thả cầm thi. Thả kìm thơ” nầy, tôi nghe từ nhỏ, lúc chín, mười tuổi, hay mười hai, mười ba tuổi, do một nhạc sĩ...

Thương em mùa hoa sữa

Em ơi, hoa sữa về rồi, về nằm lười biếng trên một góc phố nghèo, về làm mướt trắng những con đường đã bao lần tôi qua thuở ấy, về...

10 bí ẩn khảo cổ học chưa có lời giải

Những bí ẩn khảo cổ học luôn ẩn chứa nhiều điều hấp dẫn. Con người luôn tò mò về những thứ thuộc về lịch sử nhưng còn rất nhiều điều...

Nửa hồn thương đau & bi kịch của một gia đình

Vào những năm của đầu thập kỷ 60, báo chí Sài Gòn xôn xao vụ ly dị của vợ chồng ca nhạc sĩ Phạm Đình Chương – Khánh Ngọc. Có...

Tại sao lại gọi miền Nam Bộ Việt Nam là Cochinchine?

Thật ra, địa danh Cochinchine ban đầu được dùng để chỉ đất Bắc nghĩa là Đàng Ngoài, sau mới chỉ Đàng Trong và cuối cùng mới chỉ Nam Bộ Việt...

Chùm ảnh: Diện mạo phố phường Nha Trang thập niên 1960

Trong thời gian đóng quân tại thị xã Nha Trang vào thập niên 1960, các binh sĩ thuộc Tiểu đoàn Truyền tin số 459 Mỹ đã ghi lại nhiều hình...

Chuyện hai tháp chuông nhà thờ Đức Bà Sài Gòn

Ngày 2/5/1896, hai tháp chuông nhà thờ Đức Bà được xây thêm, trọng lượng các chuông không bằng nhau. Có tất cả 6 chuông lớn (sol: 8.785 kg, la: 5.931 kg, si:...

Tết xưa của người Tràng An

Tết xưa của đất Tràng An mang phong vị rất riêng, ấm áp và thanh lịch của chốn tinh hoa hội tụ. Tết nay đến rồi, dư âm của Tết...

Sài Gòn xưa – Những nhiếp ảnh gia đầu tiên

Sau khi bức ảnh đầu tiên được chụp ở Pháp vào năm 1826 bởi nhà phát minh Joseph Nicéphore Niépce, những nhà nhiếp ảnh tiên phong người Pháp đã mang...

Sài Gòn xưa và mốt thời trang vượt thời gian

Hai trang phục xưa cũ và giản dị nhất là chiếc áo bà ba truyền thống và áo dài chiết eo trứ danh. Áo bà ba xuất hiện không nhiều...

Ảnh đặc biệt về Việt Nam năm 1980-1981 của nữ phóng viên Pháp

Cùng xem những hình ảnh hiếm có về Hà Nội và một số địa phương miền Bắc Việt Nam những năm 1980-1981 được ghi lại qua ống kính nữ phóng...

Exit mobile version