Site icon Tạp chí Đáng Nhớ

Cuộc sống bên trong con hẻm trăm tuổi tại Sài Gòn

Theo một số nghiên cứu khác thì cái tên Hào Sỹ Phường có xuất xứ từ nghề nghiệp của cư dân trong hẻm. Dưới thời Pháp thuộc, người Pháp đã tạo điều kiện cho cộng đồng người Hoa thoải mái xây dựng khu vực Chợ Lớn theo lối sống truyền thống của họ, miễn là không tạo nên sự khác biệt quá lớn đối với văn hóa bản địa.

A Tôn là người đã sống ở hẻm trên 50 năm, ông không rành tiếng Việt vì từ nhỏ chỉ giao tiếp bằng tiếng Hoa.

Từ đó những con hẻm mang đậm văn hóa Trung Hoa xuất hiện, những hẻm này được đặt tên riêng theo tên của người chủ và có chữ cuối thường là: Lý, Hạng, Phường. Trong đó Lý là một xóm, Hạng là tập hợp những gia đình có quan hệ họ hàng, Phường là nơi quy tụ những người cùng chung một nghề với nhau. Phường thông thường là một hẻm cụt, gồm vài chục căn nhà mà những người làm cùng nghề, hoặc chung một ông chủ, chung tiền ra mua, hoặc được chủ cho ở. Theo đó hẻm Hào Sỹ Phường là nơi ở của những công nhân làm nghề chế tạo xà phòng (xà bông), chà gạo cho một ông chủ tên là Hào Sỹ. Theo một số người dân trong hẻm thì cách lý giải này phù hợp hơn cả, vì trước đây tất cả cư dân ở đây đều làm thuê, làm mướn.

Trong hẻm những quán cà phê cốc được bày trí đơn giản để dân cư ngồi trò chuyện với nhau.

Ốc đảo bình yên giữa thành phố

Dù được lý giải bằng cách này hay cách khác thì Hào Sỹ Phường vẫn cứ thế, bình dị suốt hơn 100 năm qua. Ở nơi đây dường như mọi thứ trôi qua chậm hơn. Người ta tận hưởng cuộc sống không vội vã, không khói bụi, không tiếng ồn, dù chỉ cách đường lớn có vài bước chân.

Có một điều thú vị là dù chỉ cách trục đường lớn có vài bước chân, nhưng Hào Sỹ Phường dường như không bị ảnh hưởng bởi tiếng ồn hay khói bụi của bên ngoài.

Theo A Tôn thì trước giải phóng ở Hào Sỹ Phường chỉ có duy nhất một hộ dân là người Việt, còn lại là người Hoa gốc Tiều và Hải Nam. Về sau thì người Việt vào ở nhiều hơn, nhưng con hẻm vẫn giữ được nét đặc trưng của mình. Bạn có thể dễ dàng bắt gặp Ngũ phúc lâm môn được dán ở trước cửa, bàn thờ Thảo Địa, Thiên Quang rất đặc hữu của văn hóa Trung Hoa.

Những nét văn hóa đặc trưng của người Hoa được cư dân trong hẻm gìn giữ qua nhiều năm tháng.

Nhà trong hẻm được xây theo dạng chung cư, gồm nhiều căn nhà nhỏ được bố trí ở 2 tầng có các cầu thang kết nối. Hẻm có 1 lối thông ra đường Trần Hưng Đạo và một lối thông ra Ngô Quyền. Hệ thống cầu thang bên trong cũng vô cùng độc đáo, khác hẳn với những con hẻm của người Việt ở Sài Gòn.

Hệ thống lối đi trong hẻm khá lạ so với những con hẻm của người Việt.

Tồn tại hơn 1 thế kỷ, cơ sở vật chất của những căn nhà trong hẻm đã bắt đầu xuống cấp. Phần ngói lợp được thay thế bằng tôn, các cửa gỗ cũng dần thay bằng cửa sắt. Theo kế hoạch của thành phố thì trong 1 -2 năm nữa sẽ tiến hành giải tỏa hẻm Hào Sỹ Phường.

Cụ Diệp Liên (97 tuổi) đã sống cả một đời người ở Hào Sỹ Phường, có lẽ thông tin giải tỏa khiến cụ khá hụt hẫng, nhưng với tình trạng cơ sở vật chất xuống cấp như hiện tại thì đây có thể là một lựa chọn hợp lý. Dẫu sao Hào Sỹ Phường cũng đã làm tròn nhiệm vụ của nó, và mãi mãi là một dấu ấn đẹp trong lòng người Sài Gòn.

Đời và nhạc Trịnh Công Sơn

Trịnh Công Sơn chánh quán Huế, làng Minh Hương, tổ tiên gốc Trung Hoa. Làng Minh Hương nay sát nhập vào Bao Vinh thành xã Hương Vinh. Bao Vinh là...

Lịch sử công viên Tao Đàn

Những người từng sống ở Sài Gòn không ai không biết đến công viên Tao Đàn còn gọi là vườn Bờ Rô. Thật ra tên Bờ Rô trước đây được...

Món ăn dĩ vãng

Ông già cháo huyết hay bà cháo lòng có khác gì những người muôn năm cũ. Họ là phần ký ức nhỏ trong một quãng hành trình nào đó của...

Tiếng rao hàng ở Việt Nam thời Pháp thuộc

Những tiếng rao không chỉ chứa đựng giai điệu ngọt ngào, trong nó còn có cả hương thơm, mùi vị, màu sắc, có tính kích thích tất cả các giác...

Tất cả những điều cần biết về bia rượu

Không phải ai uống rượu, bia cũng bị lệ thuộc. Nhưng khi đã lệ thuộc rượu, bia, người sử dụng khó có thể từ bỏ, hoặc khó có thể giảm...

Nguồn gốc Dầu cháo quẩy (giò cháo quẩy)

Quẩy hay còn được gọi là bánh quẩy, giò cháo quẩy hay dầu cháo quẩy, là một loại thực phẩm phổ biến ở châu Á. Chúng được làm từ bột...

Khoa Cử Việt Nam – Phần 1: Thi Hội – Chương bốn: Khảo quan

Khảo quan thi Hương gồm có ban Giám sát trông coi trật tự trường thi và ban Giám khảo phụ trách việc chấm thi ; khảo quan chấm thi lại...

Bốn chữ “lạnh” trong đối nhân xử thế

Trong bộ sách xử thế “Thái Căn Đàm” thời nhà Minh có câu: “Lạnh mắt nhìn người, lạnh tai nghe tiếng, lạnh tình cảm thụ, lạnh tâm suy ngẫm”. Bốn...

Để móng tay dài là một cách khẳng định địa vị xã hội ở Việt Nam thời thuộc địa

Móng tay dài là hình ảnh không hiếm gặp ở Việt Nam thời thuộc địa. Trong xã hội cũ, để móng tay dài là một cách khẳng định địa vị...

Nguyên nhân đời người luôn có những việc không như tính toán

“Nhân hữu thiên toán, Thiên tắc nhất toán” là câu nói được viết trong Tu Chân quán thuộc Ô trấn, thành phố Gia Hưng, tỉnh Chiết Giang. Tu Chân quán được xưng là...

Điều gì làm nên sự hưng thịnh của thơ Đường?

Tất cả các nhà phê bình văn học đều công nhận rằng đời Đường (618-907) là thời đại hoàng kim của thơ ca Trung Quốc. Bộ Toàn Đường thi ấn...

Bạc sỉu, di sản Sài Gòn xưa

Cộng đồng người Hoa ở Sài Gòn có lẽ đi sớm hơn người Việt trong kinh doanh hàng quán, trong đó có cà phê. Cà phê cho giới bình dân...

Exit mobile version