Ô nhiễm tiếng ồn – Nguyên nhân gây giảm thính lực

Hiện đại hoá dù tốt nhưng luôn đi kèm với những tác động xấu mà nó đem lại. Ngoài việc gây ô nhiễm nước, ô nhiễm đất… nó còn gây nên tình trạng ô nhiễm tiếng ồn. Tuy nhiên không phải ai cũng biết ô nhiễm tiếng ồn là gì. Chuyên mục Môi trường và cộng đồng ngày hôm nay sẽ giúp bạn hiểu hơn về vấn đề này.

Ô nhiễm tiếng ồn là gì?

Ô nhiễm tiếng ồn hay còn gọi là ô nhiễm âm thanh tiếng anh là noise pollution hoặc noise disturbance. Ô nhiễm tiếng ồn là một loại ô nhiễm môi trường. Ô nhiễm tiếng ồn được hiểu là tiếng ồn trong môi trường vượt quá ngưỡng quy định. Điều này khiến con người và động vật bị khó chịu.

Âm thanh bình thường được đo bằng đơn vị decibels (dB). Khi âm thanh khoảng 76 dB là đã thuộc phạm vị tiếng ồn gây khó chịu. Trong khi đó, ngưỡng nghe cho phép mà con người chịu đựng được là khoảng 110 dB. Vì vậy, chúng ta có thể phân ô nhiễm tiếng ồn thành các cấp độ sau:

• Tiếng ồn được phát ra từ các xa lô cao tốc vào giờ cao điểm có khoảng cách khoảng 15mm là 76 dB.
• Xe chạy trên đường với tốc độ 105 km/h và phát ra tiếng động cách đó 8m là 77 dB.
• Xe tải chạy bằng dầu diesel với tốc độ 65 km/h. Tiếng ồn phát ra cách đó 15m là 88 dB.
• Máy bay bay cách mặt đất 300m sẽ phát ra âm thanh là 88 dB.
• Mây bay boeing 737 hoặc DC-9 khi bay ở độ cao 1.853m khi hạ cánh xuống sẽ phát ra âm thanh có tần số 97 dB.
• Âm thanh phát ra trong một buổi trình diễn nhạc rock dao động trong khoảng 108 – 114 dB.

Nguyên nhân gây nên ô nhiễm tiếng ồn

Ô nhiễm tiếng ồn xảy ra bởi 2 nguyên nhân chính sau:

• Đến từ thiên nhiên

Ô nhiễm tiếng ồn đến từ thiên nhiên có thể kể đến hoạt động của môi trường như động đất và núi lửa. Tuy nhiên, qua Litter, It Costs You tìm hiểu thì đây chỉ là nguyên nhân thứ yếu gây nên ô nhiễm tiếng ồn. Bởi lẽ, chỉ khi nào động đất hoặc núi lửa hoạt động thì mới hình thành nên ô nhiễm tiếng ồn. Đồng thời, tiếng ồn này chỉ ảnh hưởng đến những người sống xung quanh khu vực xảy ra động đất và núi lửa mà thôi. Ngoài ra, nguyên nhân này không mang tính chu kỳ mà nó chỉ xảy ra một cách ngẫu nhiên.

• Do nhân tạo

Đây được coi là nguyên nhân chủ yếu gây nên hiện tượng ô nhiễm tiếng ồn như hiện nay.

Theo đó, hiện nay, các phương tiện giao thông ngày càng nhiều và tăng với tốc độ chóng mặt. Mật độ lưu thông tăng gây nên việc ô nhiễm tiếng ồn đến từ tiếng động cơ, tiếng còi và kể cả là tiếng phanh xe. Ví dụ như ở Việt Nam, việc sử dụng nhiều xe kém chất lượng đã tạo nên sự ô nhiễm tiếng ồn đáng kể.

Phong tục cổ truyền và nét đẹp ngày Tết Việt Nam

Máy bay cũng là một phương tiện gây nên ô nhiễm tiếng ồn mà chúng ta không thể bỏ qua. Những lúc máy bay cất cánh hoặc hạ cánh đều phát ra âm thanh có tần suất không hề nhỏ. Vì vậy, hầu như các sân bay khi được xây dựng đều phải di dời dân cư sinh sống gần đó để tránh ảnh hưởng đến họ.

Bên cạnh đó, việc sử dụng các loại máy móc trong xây dựng và công nghiệp sản xuất là điều không thể tránh khỏi. Tuy nhiên đây lại được xem là một nguồn gây nên ô nhiễm tiếng ồn đáng kể. Bởi lẽ ý thức của các cơ sở khiến cho mức độ tiếng ồn ngày càng tăng cao.

Trong sinh hoạt, việc bật nhạc quá lớn cũng gây ảnh hưởng đến thính giác của những người xung quanh, đặc biệt là trong quán bar, vũ trường và quán karaoke. Đây được xem nguồn gây ô nhiễm tiếng ồn khó xử lý nhất. Việc xử lý chủ yếu dựa vào ý thức của người dân.

Một số nguyên nhân gây nên ô nhiễm tiếng ồn khác có thể kể đến như: sự kiện cộng đồng, biểu tình, sự kiện thể thao… Nguồn ô nhiễm tiếng ồn đến từ động vật như tiếng mèo kêu, chó sủa, chăn nuôi… Từ hàng xóm như la hét, nhạc bật lớn, máy cắt cỏ, còi báo động, pháo hoa. Ngoài ra, những tiếng điện thoại phát ra ở những nơi công cộng như hội nghị, phòng học cũng là một hình thức gây nên ô nhiễm tiếng ồn.

Kiến trúc sư Châu Á duy nhất đạt giải Khôi Nguyên La Mã

Tác hại của ô nhiễm tiếng ồn

Con người

Âm thanh sẽ trở thành âm thanh không mong muốn khi chúng cản trở các hoạt động của con người như nghỉ ngơi, nói chuyện, rối loạn hoặc giảm chất lượng cuộc sống.

Vì vậy, ô nhiễm tiếng ồn có thể ảnh hưởng đến cả hành vi và sức khoẻ của con người. Theo đó, các âm thanh như âm thanh nhiễu có thể tác động xấu đến sức khoẻ tâm thần và tâm lý của con người.

Bên cạnh đó, ô nhiễm tiếng ồn có thể gây nên các chứng bệnh như căng thẳng, giảm thính lực, tăng huyết áp, ù tai, rối loại giấc ngủ…

Động vật

Theo tìm hiểu của Môi trường và cộng đồng, tiếng ồn có ảnh hưởng nhất định đến động vật. Theo đó, nó làm tăng nguy cơ tử vong của động vật khi cân bằng sinh học bị thay đổi.

Cụ thể, đối với động vật ăn thịt, việc kiếm ăn trở nên khó hơn. Việc săn mồi không còn hiệu quả nữa do ô nhiễm tiếng tăng bởi con người gây nên.

Trong khi đó, chim sẽ vằn trở nên ít trung thành với bạn tình do tiếp xúc với tiếng ồn đến từ giao thông. Điều này làm thay đổi quy luật tiến hoá của một số loài và gây nên hậu quả nghiêm trọng đến di truyền và tiến hoá.

Sài Gòn báo xưa và văn hóa xích lô “xuống xe qua cầu”

Bên cạnh đó, ô nhiễm tiếng ồn tại đại dương cũng ảnh hưởng không nhỏ đến các loài như cá héo, cá voi… Bởi lẽ các loài này đều sử dụng sóng âm để tìm kiếm thức ăn và tìm kiếm đồng loại. Tuy nhiên, âm thanh chúng phát ra lại bị lấn át bởi các tiếng động từ tàu biển, sóng siêu âm từ tàu quân đội… Điều này khiến chúng bị mất phương hướng, không thể tìm được bạn tình, thậm chí là có các hành vi khác thường.

Theo báo cáo của Quỹ quốc tế về bảo vệ động vật, khoảng cách mà cá voi xanh giao tiếp được với nhau đã bị giảm tới 90% do sự ô nhiễm tiếng ồn ngày càng tăng trong 40 năm qua.

Biện pháp khắc phục ô nhiễm tiếng ồn

Để khắc phục ô nhiễm tiếng ồn có thể sử dụng các biện pháp sau:

• Trong Giao thông
  • Sử dụng các rào chắn tiếng ồn
  • Hạn chế sự lưu thông các phương tiện trên đường phố
  • Thay đổi kết cấu bề mặt đường
  • Sử dụng công nghệ kiểm soát giao thông như sử dụng xe trơn để giảm phanh hoặc thiết kế lại lốp xe.
  • Hạn chế còi xe và xe hạng nặng
  • Sử dụng mô hình cảnh báo tiếng ồn đường bộ
  • Sử dụng các động cơ phản lực không có tiếng ồn cho máy bay.
  • Thay đổi thời gian và đường bay của máy bay
  • Trồng nhiều cây xanh

• Trong công nghiệp
  • Sử dụng các rào cản vật lý tại nơi làm việc
  • Sử dụng các thiết bị nhiệt

*Nguồn tham khảo: Wikipedia