Ai từng nghe bài hát “Áo mới Cà Mau”, chắc hẳn sẽ ấn tượng với đoạn cuối: “Chừng nào về Năm Căn, nhớ nhau qua lại cũng gần. Một lần về U Minh, nghe muỗi kêu nhớ rừng Cà Mau”.
Vậy những tên riêng được nhắc đến trong đoạn trên có ý nghĩa gì? Năm Căn là tên gọi một thị trấn của tỉnh Cà Mau. Sở dĩ có tên gọi này vì trước kia một người Hoa đã đến đây và cất 5 căn trại lớn để đánh cá và làm rẫy. Tương truyền, người Hoa này tên Chệt Hột. Về sau, người Việt tụ tập đến càtg đông, lấy đặc điểm của vùng đất là có năm căn nhà để gọi.
Còn U Minh là tên một rừng nổi tiếng với hệ sinh thái rừng tràm của tỉnh Cà Mau. Theo nhiều tài liệu thì đây là một từ gốc Hán, viết theo Hán tự là 幽明, trong đó U (幽) có nghĩa là tối còn Minh (明) có nghĩa là sáng. Theo tài liệu tham khảo thì rừng U Minh có tên này với hàm nghĩa nơi tối nhất sẽ là nơi sáng nhất, vì rừng tuy nhiều cây cối rậm rạp, tối tăm nhưng lại mở ra một tương lai sáng sủa cho người dân nơi đây, ăn từ rừng và cũng ở từ rừng. Còn tên Cà Mau thì sao? Như đã từng nhắc trong một bài viết trước, “Cà Mau” được cho là bắt nguồn từ từ Khmâu trong tiếng Khơ-me, có nghĩa là “đất đen”. (Có tham khảo tài liệu của PGS-TS Lê Trung Hoa và Từ điển Hán Nôm)
