Nha Trang là một trong những địa điểm thu hút khách du lịch bậc nhất của nước ta, nổi tiếng với tên gọi “thành phố biển”.
Thế nhưng nguồn gốc tên gọi này là như thế nào thì không phải ai cũng biết.
Bài viết này xin trình bày hai giả thuyết về xuất xứ của địa danh “Nha Trang”. Giả thuyết thứ nhất cho rằng Nha Trang là biến âm từ tiếng cổ của dân tộc Chăm. Nha Trang xưa kia nằm ở trung tâm nền văn hóa Chăm pa và từ “Nha Trang” được cho là biến thể từ “Eatrang”, “Yatrang” hay “Jatrang”. Theo tiếng thổ âm của người Chăm, “ea”, “ya” hay “ja” đều có nghĩa là “dòng sông”. Còn “trang” có nghĩa là “lau sậy”. Xa xưa, khu vực này có nhiều lau sậy mọc đầu hai bên bờ sông. Hoa lau nở trắng một vùng, cảnh tượng tuyệt đẹp
. Người dân đã gọi vùng đất của mình là “dòng sông lau sậy”. Về sau, người Việt đọc chệch thành Nha Trang cho tiện miệng thay vì đọc âm đôi “ea” hay “ya” như tiếng cổ. Giả thuyết thứ hai thì khẳng định: Nha Trang vốn là “nhà trắng”, do người Pháp viết không dấu mà thành. Truyện kể vào những năm 1890, bác sĩ Yersin (người Pháp) khi đi ngang Nha Trang, ấn tượng với phong cảnh xinh đẹp nên đã định cư hẳn ở đây, mở viện Pasteur Nha Trang và Trại chăn nuôi Suối Dầu để nghiên cứu vắc xin, mở phòng khám chữa bệnh cho người dân. Căn nhà của ông đựng dựng trên đỉnh đồi theo kiến trúc Pháp, toàn bộ nhà được sơn màu trắng toát.
Người dân ấn tượng với căn nhà này nên gọi tên vùng đất là “Nhà Trắng”, mà sau này do các văn tự nước ngoài viết không dấu thành “Nha Trang”. Tuy nhiên hiện nay, nhiều học giả đồng tình với giả thuyết thứ nhất hơn, vì dường như tên gọi này đã có từ lâu, trước thời Pháp Thuộc.
