Chắc hẳn có nhiều người thắc mắc rằng tại sao chúng ta thường cảm thấy rất ngứa khi các vết thương ngoài da bắt đầu lên da non và dần lành lại. Đâu là nguyên nhân của cơn ngứa này và làm sao để dịu bớt cảm giác này?
Ngứa ngáy khi vết thương chuẩn bị lành là hiện tượng hết sức bình thường. Điều này chứng tỏ vùng da bị tổn thương của bạn đang được tái tạo. Vậy cơ chế tái tạo của da ra sao?
Quá trình lành lại của da
Nếu muốn trả lời câu hỏi: “Tại sao các vết thương thường ngứa khi chúng lành lại?” thì trước tiên, bạn nên tìm hiểu quá trình lành lại của da.
Làn da là lớp bảo vệ cơ thể đầu tiên khỏi các tác nhân gây hại và có vai trò giống như là một hệ thống an ninh. Khi có bất cứ tác nhân nào xâm nhập vào vành đai bảo vệ này, chúng sẽ báo động để cơ thể bắt đầu tiến hành cơ chế phục hồi lại da. Sau đây là 4 giai đoạn cơ bản của quá trình lành da sau khi bị thương:
- Giai đoạn cầm máu: Các mạch máu hẹp lại, máu chảy ít dần, các tiểu cầu sẽ kết dính lại với nhau và tập trung tại vùng vết thương. Sau đó, các tiểu cầu và hồng cầu sẽ tập trung lại và hình thành một cục máu đông nhờ vào fibrin (protein giúp đông máu) giúp ngăn chặn việc chảy máu.
- Giai đoạn viêm: Đây là giai đoạn mà cơ thể tự làm sạch vết thương do có sự can thiệp của bạch cầu đa nhân trung tính. Những vật thể lạ xâm nhập qua vết thương sẽ được loại bỏ để tránh tình trạng nhiễm trùng.
- Giai đoạn tăng sinh: Trong giai đoạn này, các mạch máu mới mọc lại và da sẽ được tái tạo thông qua việc sản sinh ra da non.
- Giai đoạn tái tạo: Các tế bào tổn thương sẽ được phục hồi, bao gồm các tế bào thần kinh.
Tại sao chúng ta cảm thấy ngứa khi vết thương bắt đầu lành lại?
Sở dĩ chúng ta cảm thấy ngứa ở vùng da xung quanh vết thương sắp lành là do chất histamin tạo nên quá trình loại bỏ vẩy trầy. Tuy nhiên, cách giải thích này vẫn còn nhiều thiếu sót bởi trong nhiều trường hợp, các vẩy trầy sẽ khiến chúng ta cảm thấy ngứa trước khi vết thương lành.
Một cách lý giải nữa là khi da chúng ta bị rách thì các mạch máu cũng bị đứt ra. Khi vết thương bắt đầu lành, làn da non mới mọc rất mỏng và các mạch máu thậm chí rất nhạy cảm. Vì vậy, khi da bắt đầu lành lại thì các mao mạch này sẽ thông báo tín hiệu sai đến não và não sẽ lập tức ứng phó bằng cách ra lệnh cho tay gãi vào vết thương.
Ngoài ra, nhiều người lại cho rằng khi vết thương lành đi thì các vảy trầy sẽ kéo da non lại, làm cho các vùng da xung quanh vảy trầy trở nên ngứa ngáy. Ngoài ra, khi có da bị tổn thương thì có nghĩa là các mạch máu và các lỗ chân lông cũng bị ảnh hưởng. Vì vậy, vùng da không có dầu sẽ trở nên khô hơn, dẫn đến hiện tượng ngứa ngáy.
Quá trình hình thành da non.
Làm thế nào để bớt ngứa khi da bắt đầu lành lại?
Bạn có thể dùng thuốc bôi kháng sinh theo chỉ dẫn của bác sĩ để chữa vết thương lành nhanh và ít ngứa hơn;
Để vết thương mau lành miệng và bớt ngứa, bạn cần lưu ý giữ cho miệng vết thương luôn khô sạch và không bị nhiễm trùng.
Ngoài ra, các sản phẩm được bán tại các hiệu thuốc như các loại kem trị ngứa hoặc tinh dầu vitamin E,… cũng có thể giúp bạn làm dịu các cơn ngứa ngáy.
Những cách chữa ngứa khi lên da non
NHiều ông bà xưa dặn rằng, việc lên da non là chuyện hết sức bình thường, cứ mặc kệ, khi nào da lành thì tự hết. Tuy nhiên, điều này lại vô tình để lại sẹo, da bị viêm nhiễm, gây mất thẩm mỹ cũng như ảnh hưởng sức khỏe. Chính vì vậy, khi vết thương đang dần hồi phục, lên da non, bạn nên áp dụng các phương pháp sau:
1. Vệ sinh vết thương đúng cách
Vệ sinh vết thương đúng cách sẽ giúp làn da dễ chịu hơn. Các vi khuẩn hay dị nguyên gây tổn thương da sẽ được loại bỏ, giúp quá trình phục hồi rút ngắn thời gian. Bạn có thể dùng các chất tẩy rửa chuyên dùng rửa vết thương đã được kiểm duyệt an toàn, hoặc nước muối sinh lý để vệ sinh vùng tổn thương. Bôi kem dưỡng ẩm ngay sau đó sẽ giảm đau rát, bảo vệ da được an toàn, phục hồi nhanh.
Ngoài ra, việc massage nhẹ nhàng lên vùng da non cũng rất hiệu quả. Kích thích da bằng việc massage sẽ thúc đẩy quá trình tái tạo tế bào da, cải thiện chu trình tuần hoàn máu, giảm khả năng để lại sẹo sau này.
Vệ sinh vết thương đúng cách sẽ giúp làn da dễ chịu hơn.
2. Sử dụng thuốc kháng sinh
Nếu muốn dùng thuốc để chống ngứa ngáy, bạn cần hỏi ý kiến của các bác sĩ để được kê toa và hướng dẫn sử dụng đúng cách. Acetaminophen là một trong những loại thuốc thường được dùng khi lên da non, chỉ định điều trị đau nhức, tổn thương mô,…
Bên cạnh đó, một số thuốc kháng histamin cũng được chỉ định điều trị để giảm ngứa ngáy.
Bạn cũng có thể dùng kem trị ngứa hay tinh dầu vitamin E trong trường hợp này. Các chất này sẽ giảm ngứa, làm da dễ chịu hơn.
3. Bổ sung dưỡng chất cho cơ thể
Chế độ ăn uống có vai trò khá lớn trong quá trình làm lành vết thương, phục hồi da. Một số loại thực phẩm cần bổ sung là:
- Rau củ quả: Đây là thực phẩm được khuyến khích dùng nhiều trong thực đơn hàng ngày và đặc biệt là cho người đang làm lành vết thương. Trong đó, nghệ là thực phẩm được ưu tiên sử dụng. Nghệ có tính sát khuẩn, chống viêm, làm lành da, liền sẹo, như một chất kháng sinh cực tốt. Do đó, hãy ăn nghệ thường xuyên để da non nhanh được phục hồi. Bên cạnh đó, bạn cũng nên dùng rau diếp cá, bởi loại rau này cũng kháng khuẩn và chống viêm rất tốt.
- Trái cây giàu vitamin C: Những loại trái cây giàu vitamin C như cam, quýt, bưởi, ổi,kiwi,… sẽ giúp bạn phục hồi sức khỏe, tăng sức đề kháng và hệ miễn dịch hiệu quả.
- Chất sắt: Những phẩm giàu chất sắt sẽ giúp bổ máu, phục hồi các mô bị tổn thương, loại bỏ vi khuẩn.
Nghệ rất tốt để chữa lành vết thương.
Bên cạnh những phương pháp chữa trị trên thì khi bị ngứa da non bạn cần chú ý các vấn đề sau:
- Nhất định không được cọ xát hay gãi mạnh vùng da bị tổn thương. Việc làm này khiến sẹo nặng hơn, ngứa kinh khủng hơn, thậm chí da còn bong tróc, lở loét.
- Không sử dụng các chất tẩy rửa, mỹ phẩm, thuốc không rõ nguồn gốc bôi lên vùng da bị tổn thương, không những da khó phục hồi mà còn bị nhiễm trùng nặng.
- Nên kiêng một số thực phẩm như: rau muống, hải sản, thịt bò, trứng, đồ nếp,… Các thực phẩm này sẽ khiến vết sẹo cứng, viêm nhiễm, sinh da thịt, nếp có thể gây mủ, viêm nhiễm, khó lành vết thương.
Vậy là bạn đã biết tại sao chúng ta thường cảm thấy rất ngứa khi các vết thương ngoài da bắt đầu lành lại và mọc da non. Đừng quá lo lắng về hiện tượng này nhé
