Khám phá thủy điện Hòa Bình, xem phim “cấm” ở Sơn La, tìm hiểu cuộc sống ở Điện Biên… là những trải nghiệm khó quên ở vùng đất Tây Bắc năm 1992 của nhiếp ảnh gia Đức Hans-Peter Grumpe.
Trên đường đến Điện Biên Phủ: Thị xã Hoà Bình
“Du lịch từ Hà Nội đến các vùng núi phía Bắc vào năm 1991/92 vẫn còn nhiều trở ngại. Bạn cần thêm các giấy phép. Năm 1992, là một trong những khách du lịch đầu tiên (ít nhất là tôi được cho biết như vậy), tôi được được phép lái xe qua Sơn La, Điện Biên Phủ và Lai Châu để đến Sa Pa. Do điều kiện đường xá tồi tàn, chuyến đi này chỉ có thể thực hiện với một chiếc xe địa hình (của Nga) do Công ty Du lịch Việt Nam cung cấp và các lái xe thuê từ cảnh sát.
Điểm dừng chân đầu tiên là Hòa Bình. Năm 1991, tôi thăm viếng hồ chứa của nhà máy thủy điện (công suất 1920 megawatt) được xây dựng năm 1988 với sự hỗ trợ của Liên Xô. Việc chụp ảnh đập ngăn và khu vực xung quanh bị nghiêm cấm, nhưng hướng dẫn viên của tôi nói với mọi người rằng tôi là một kỹ sư Nga, vì vậy tôi có thể chụp ảnh. Điều này khá thú vị vì đập nước xả ra một lượng nước khổng lồ và tích lũy một lượng lớn gỗ bên dưới chân đập, nơi mà người dân địa phương nhộn nhịp thu gom” – Hans-Peter Grumpe.
Con đập lớn ngăn sông Đà.
Người dân thu gom gỗ dưới chân đập.
Gỗ được thu gom và vận chuyển bằng nhiều phương tiện, từ xe đạp đến xe tải.
Khu vực chợ Hòa Bình.
Hoạt động kinh doanh ở chợ.
Bản Mường ở Hòa Bình.
“Người Mường sống chủ yếu ở khu vực quanh Hòa Bình. Năm 1999, có 1.138.000 người thuộc nhóm dân tộc này. Họ được xem là con cháu trực tiếp của người Việt cổ và là nhóm người định cư lâu đời của đất nước. Họ sống chủ yếu bằng nghề trồng lúa” – Hans-Peter Grumpe.
Những ngôi nhà sàn trong bản của người Mường.
Chuồng nuôi lợn.
Trẻ em Mường.
Phế tích chiến tranh từ thời kháng chiến chống Pháp.
Nhìn từ cửa sổ nhà nghỉ: Người dân bản Mường đã bận rộn trên đồng ruộng từ 5 giờ sáng.
Từ Hòa Bình đến Sơn La
“Chúng tôi đã mất khoảng 11 giờ cho quãng đường 320 km. Điều kiện đường xá rất tồi tệ, và toàn bộ xương cốt tôi của đau nhức vì bị rung bật bật trong suốt hành trình. Khu vực này có nhiều dân tộc thiểu số khác nhau như Mường, H’Mông, Thái Đen và Trắng.
Có một điều đặc biệt ở thủ phủ nhỏ bé của Sơn La, như các hướng dẫn tôi đã nghiên cứu ở Hà Nội. Tại đây bạn sẽ được xem những bộ phim thực sự bị cấm ở Việt Nam. Ở Sơn La, chúng tôi yêu cầu được xem chúng và đã được chỉ dẫn đến nơi cần phải đến. Trong bóng tối, chúng tôi khởi hành. Nơi này nằm ở rìa thị xã, một ngôi nhà nằm giữa cánh đồng và vườn cây. Khi đến gần hơn, chúng tôi nghe thấy tiếng rên rỉ và la hét, và giữa các âm thanh, tôi nghe thấy tiếng Đức! Một phụ nữ mở cửa cho chúng tôi. Bốn hoặc năm hàng ghế được dựng trong một căn phòng, và một nhóm đàn ông đang hau háu nhìn vào một chiếc tivi: Những thước phim khiêu dâm của Đức đã lặn lội đến tận Sơn La!” – Hans-Peter Grumpe.
Vùng trồng chè ở Sơn La.
Người Thái Đen.
