Hộp đen máy bay là một trong những vật quan trọng nhất mà đội cứu hộ cần tìm sau mỗi vụ tai nạn máy bay xảy ra bởi nó cho phép phát hiện được nguyên nhân gây ra tai nạn.

Cấu tạo của hộp đen máy bay

Hộp đen máy bay là thiết bị lưu trữ những thông tin quan trọng về dữ liệu của chuyến bay từ khi máy bay bắt đầu cất cánh như tốc độ, độ cao…. Thực chất nó gồm hai thiết bị nhỏ là Máy ghi âm buồng lái (CVR) và Máy ghi dữ liệu chuyến bay (FDR). Chúng hoạt động liên tục nhờ sử dụng điện từ động cơ của vật chủ. Thậm chí nhằm đảm bảo duy trì hoạt động phát tín hiệu khi tách ra khỏi máy bay, hộp đen máy bay còn được trang bị nguồn năng lượng phụ.
Với tầm quan trọng như vậy, hộp đen được thiết kế cực kỳ an toàn, có thể chịu lực tác động lên tới 3.400 lần so với khối lượng nên nó có thể chịu được sự phá hủy khủng khiếp từ bất kỳ vụ nổ máy bay nào. Hộp đen thường được đặt ở đuôi máy để giảm thiểu các tác động nếu máy bay xảy ra sự cố.

Vị trí đặt hộp đen. (Ảnh: BBC).
Hộp đen máy bay có dạng hình hộp, kích thước khoảng 20 cm x 30 cm. Nó được sơn màu da cam, màu sắc dễ phát hiện nhất và có thể tự phát tín hiệu báo vị trí kể cả ở dưới nước để các đội cứu hộ có thể tìm thấy được dễ dàng hơn.
Hộp đen có thể chịu được nhiệt độ cao tới 1.100 dộ C trong 30 phút liên tục và ngâm 30 ngày dưới độ sâu lên tới 6.100m. Trong khoảng thời gian đó, mỗi thiết bị báo tín hiệu có khả năng phát các sóng siêu âm mỗi giây một lần và liên tục cho tới khi nguồn điện cạn kiệt. Khi máy bay rơi xuống biển, người ta sẽ sử dụng hệ thống định vị thủy âm được lắp trên các tàu ngầm, tàu cứu hộ,… để dò tìm, phát hiện ra hộp đen trước khi nó mất hoàn toàn tín hiệu.

Tại sao người ta phải tìm kiếm hộp đen sau tai nạn?

Sau khi tìm thấy hộp đen, các nhà điều tra sẽ cần khoảng 2 hoặc 3 ngày để phân tích các bản ghi âm. Khi đó, họ sẽ biết được nguyên nhân và đưa ra các khắc phục những điểm thiếu xót để phòng chống những tai nạn máy bay có thể xảy ra trong tương lai.

“Mổ” hộp đen tìm thấy sau tai nạn máy bay.
Hiện nay, trên thế giới chỉ có Mỹ, Canada, Australia, Anh và Pháp có trình độ công nghệ để thực hiện việc phân tích hộp đen máy bay.
Với công nghệ hiện nay, mạng truyền thông qua sóng vệ tinh có thể thu nhận và lưu trữ dữ liệu của hầu hết các chuyến bay trên khắp thế giới. Nhưng không nhiều hãng hàng không sử dụng dịch vụ này do chi phí quá đắt mà tai nạn máy bay hiếm khi xảy ra. Do vậy, hộp đen máy bay vẫn là sự lựa chọn của nhiều hãng hàng không.