Bánh gai Chiêm Hóa thường được làm vào dịp tháng 7 âm lịch để cúng tổ tiên. Đây cũng loại bánh có truyền thống lâu đời của người Tày ở Tuyên Quang.
Bánh gai thường được gói bằng lá chuối khô nên khi chín và nấu vẫn giữ nguyên màu vàng bàng bạc. Để bánh có màu đen đặc trưng người Tày xay nhuyễn lá gai trộn cùng nếp cái hoa vàng hoặc nếp dẻo thơm. Đằng sau lớp bánh đen bóng lấm tấm mè trắng là đậu xanh thơm bùi, mỡ đường nguậy và sợi dừa ngọt béo.
Bánh lá gai Chiêm Hóa còn là chỗ để phụ nữ Tày thể hiện sự khéo léo. Bánh càng tròn càng đen thì người gói càng đảm đang, tinh tế trong từng chi tiết.