Chùa Long Sơn có tuổi đời hơn trăm năm, sở hữu bức tượng Phật ngoài trời lớn nhất Việt Nam.
Chùa Long Sơn hay còn gọi là Phật trắng, Đằng Long Tự (đường 23/10, thành phố Nha Trang, Khánh Hòa) nằm dưới chân đồi Trại Thủy. Được xây dựng năm 1886, chùa trải qua nhiều lần trùng tu, hiện là điểm tham quan nổi tiếng, rộng hơn 3.000 m2.
Kiến trúc chùa đậm chất Á Đông, với nhiều cây cối xung quanh. Chánh điện không quá nguy nga, nằm ở vị trí trung tâm.
Bậc tam cấp lên chánh điện đặt hai tượng rồng bằng đá.
Chánh điện rộng hơn 1.500 m2. Nhà chùa quy định, du khách phải mặc quần dài mới được tham quan chánh điện, nhằm giữ nét uy nghiêm nơi cửa Phật.
Bên trong chánh điện còn đặt một tượng Phật bằng đồng ngồi thuyết pháp, cao 1,6 m, nặng 700 kg.
Để lên đồi thăm những bức tượng Phật, du khách phải leo 193 bậc tam cấp.
Bậc tam cấp thứ 44, chùa đặt tượng Phật Tổ nhập Niết Bàn dài 17 m, cao 5 m, xây dựng năm 2003. Đằng sau tượng là bức phù điêu mô tả cảnh 49 đệ tử túc trực niệm Phật.
Trên đỉnh đồi Trại Thủy, pho tượng Kim Thân Phật tổ (tức tượng Phật trắng) ngồi thuyết pháp, cao 24 m, xây năm 1963. Sách kỷ lục Guinness Việt Nam công nhận đây là “tượng Phật ngoài trời lớn nhất Việt Nam”.
Khi mới xây dựng, tượng Phật ở chùa vào top lớn nhất miền Trung. Khách đi đường sắt, đường bộ từ đều nhìn thấy tượng uy nghi trên đỉnh đồi.
Xung quanh đài sen đặt tượng Kim Thân Phật tổ tạc chân dung hòa thượng Thích Quảng Đức và 6 vị hòa thượng khác đã tự thiêu để phản đối sự đàn áp Phật giáo của Ngô Đình Diệm năm 1963.
Sau lưng bức tượng Kim Thân Phật tổ có lối vào, hai bên cửa tạc tượng hai vị thần hộ pháp.
Không gian bên trong đài sen nhỏ, xung quanh điêu khác nhiều tượng Phật. Công trình này được xây dựng sau năm 1975, khi bức tượng Kim Thân Phật tổ hoàn thành.
Từ đỉnh đồi, du khách còn nhìn thấy toàn cảnh thành phố Nha Trang.
Chùa Long Sơn thường nằm trong lịch trình du lịch của khách khi đến Khánh Hòa. Người dân trong vùng có bài ca dao ca ngợi danh thắng này: “Ai về viếng cảnh Khánh Hoà/ Long Sơn nên ghé, Tháp Bà đừng quên/ Kim thân Phật tổ nhớ lên / Nhìn ông Phật trắng ngồi trên lưng trời”.
