Đôi khi đọc được một quyển sách hay làm bạn muốn đọc mãi mà không thể dừng lại ngay cả khi ngồi trên tàu xe. Vấn đề ở đây là khi đọc sách, mắt sẽ truyền cho não bộ của bạn biết cơ thể đang trong trạng thái ngồi yên một chỗ. Tuy nhiên, tín hiệu này lại trái ngược với tín hiệu truyền trong tai, cơ bắp và khớp vốn đang rung chuyển khi ngồi trong xe. Kết quả là bạn bị say xe với cảm giác buồn nôn, nôn mửa, choáng váng, đổ mồ hôi, chảy nước bọt, thở gấp, đau đầu và buồn ngủ. Nếu vẫn muốn tiếp tục đọc sách thì bạn có thể áp dụng một số cách sau để tránh bị say xe.
Phương pháp 1: Sử dụng phương pháp tự chăm sóc
1. Nhìn ngước lên vài giây sau một lúc đọc sách
Hãy nhìn thẳng về phía trước mặt, nhìn vào một vật tĩnh phía trước mặt và nhìn ra cửa sổ sẽ giúp cơ thể không bị mâu thuẫn giữa việc di chuyển của cơ thể và tầm nhìn.
- Đừng nhìn vào cây cối bên đường. Như vậy, bạn sẽ bị choáng váng.
- Giơ cao quyển sách lên thay vì đặt nó trên đùi để dễ dàng chuyển đổi tầm mắt giữa sách và tầm nhìn bên ngoài.
- Nếu bắt đầu cảm thấy say xe, hãy nhìn ra ngoài cửa sổ vài phút trước khi quay lại đọc sách.
2. Giảm rung lắc cơ thể trong khi đọc sách
Giảm rung lắc cơ thể khi đọc sách sẽ giảm được sự mâu thuẫn tín hiệu giữa cơ thể và mắt gửi đến cho não bộ. Bạn có thể làm theo các cách sau:
- Ngồi ở vị trí ít rung lắc nhất trên xe. Ghế cuối thường sóc hơn ghế trước nên tốt nhất bạn nên ngồi ở ghế hành khách phía trước.
- Nghiêng đầu gối hoặc tựa đầu vào ghế để giữ cố định vị trí của đầu.
- Đừng đọc sách khi xe bắt đầu rời đường cao tốc chuyển vào làn đường khác. Bởi cơ thể lúc này sẽ chuyển động mạnh khi xe chuyển hướng và việc này sẽ làm cho bạn buồn nôn.
3. Mở cửa sổ
Mở cửa để gió thổi vào mặt khi đang đọc sách sẽ giúp giảm cảm giác buồn nôn và cảm thấy thoáng mát. Không khí thoáng đãng sẽ tiếp thêm sinh lực cho bạn. Lưu ý rằng việc mở toàn bộ cửa sổ sẽ thổi tung các trang sách, vì vậy mở hé cửa sổ cũng có thể giúp ích được nhiều đó.
4. Thư giãn và đừng căng thẳng nếu bắt đầu thấy say xe
Lo lắng và căng thẳng làm tăng cảm giác buồn nôn. Vì vậy, hãy ngừng đọc sách và tập trung thư giãn. Bạn có thể áp dụng một số cách thư giãn như:
- Hít thở sâu
- Thiền
- Liên tục căng và giãn các cơ trong cơ thể
- Tưởng tượng một không gian tĩnh
- Nghe nhạc
- Nhắm mắt và chợp mắt trong giây lát
5. Ăn nhẹ trước và trong khi di chuyển
Vừa đọc sách, vừa nhâm nhi một món ăn vặt nào đó thật là tuyệt phải không nào? Tuy nhiên, đừng ăn quá no sẽ làm bạn cảm thấy buồn nôn và nôn mửa. Nên tránh một số món sau:
- Thức ăn béo ngậy, nhiều giàu mỡ
- Thức ăn cay
- Rượu bia
6. Làm dịu dạ dày khi đọc sách
Một số loại thức ăn giúp dễ tiêu hóa và giảm buồn nôn:
- Bánh quy giúp hấp thụ một số axit trong dạ dày.
- Kẹo cứng đặc biệt là kẹo bạc hà. Tuy nhiên nên ngậm kẹo thay vì nhai.
- Thức uống carbon, loại thức uống này làm dịu dạ dày và cung cấp thêm chất điện phân.
7. Đeo vòng tay bấm huyệt
Vòng tay bấm huyệt là loại vòng tay vải co giãn và có một nút nhỏ ở trên. Chú ý nên đeo vòng sao cho nút đó ấn vào bên trong cổ tay, giữa hai sợi gân trên cánh tay. Kích thích điểm huyệt này được cho là giúp giảm buồn nôn.
- Tuy nhiên không nên đeo quá chặt có thể gây đau đớn hoặc ngăn chặn tuần hoàn máu ở tay.
- Hiệu quả khoa học vẫn chưa được chứng minh nhưng một số người cảm thấy nó giúp ích cho họ.
8. Không hút thuốc hoặc ngồi trong xe có mùi thuốc
Nếu bắt đầu cảm thấy buồn nôn, bạn sẽ trở nên nhạy cảm với mùi thuốc. Thông thường, ngửi mùi thuốc lá sẽ làm cho bạn nôn. Ngoài ra, bạn có thể dùng vật khử mùi với hương thơm nồng nặc để gây hiệu ứng tương tự.
Phương pháp 2: Dùng liệu pháp chữa trị tại nhà và dùng thuốc uống
1. Sử dụng gừng
Các nhà nghiên cứu vẫn chưa chắc về chất nào trong gừng giúp giảm buồn nôn nhưng có lẽ là dầu và phenol. Mặc dù gừng được dùng từ nhiều thế kỉ có tác dụng làm dịu dạ dày và chống nôn mửa nhưng khoa học vẫn chưa chứng minh được hiệu quả chống say xe. Trước khi dùng, hãy hỏi ý kiến bác sĩ nếu đang mang thai, cho con bú hoặc dùng thuốc khác để biết bạn có bị ảnh hưởng khi dùng gừng hay không. Nếu bác sĩ nói không có vấn đề, bạn có thể dùng:
- Trà từ gừng tươi. Một cốc trà nóng sẽ làm tăng cảm giác dễ chịu khi đọc sách. Tuy nhiên, trà gừng có thể hơi cay, hãy cho thêm mật ong để tăng thêm vị ngọt.
- Nước có ga vị gừng, carbon trong nước giúp làm dịu dạ dày.
- Bánh quy hoặc bánh mì gừng
- Gừng dạng thuốc bổ
2. Dùng thuốc có tác dụng chống chất histamine có bán ở quầy thuốc
Thuốc chống chất histamin (chống say) được dùng phổ biến và meclizine cũng được bày bán. Hãy đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi dùng nếu đang mang thai, cho con bú hoặc đang dùng thuốc khác nhé.
- Các loại thuốc này gây buồn ngủ nên bạn sẽ khó mà tỉnh táo để đọc sách.
- Không nên lái xe hoặc vận hành máy móc khi uống thuốc này.
- Nên uống thuốc 30 phút hoặc 1 tiếng trước khi lên xe.
3. Nhờ bác sĩ kê đơn nếu phải đi xe đường dài
Hãy cho bác sĩ biết nếu đang mang thai, cho con bú hoặc mắc các bệnh khác như suyễn, tăng nhãn áp, bí tiểu, động kinh, bệnh tim, bệnh thận hoặc vấn đề về gan. Nếu thấy phù hợp, bác sĩ có thể khuyên bạn dùng miếng dán scopolamine hoặc hyoscine (Transderm Scop).
- Dán miếng dán vào sau tai vài tiếng trước khi lên xe.
- Có thể chống say xe được đến 3 ngày.
- Miếng dán này gây buồn ngủ, làm mờ mắt và choáng váng nên nếu tác dụng phụ xuất hiện mạnh sẽ ảnh hưởng đến khả năng đọc sách. Khi bạn phải lái xe thì không nên dùng miếng dán này.
- Ở một số quốc gia, miếng dán chống say xe được bán rộng rãi. Tuy nhiên, không nên dùng cho trẻ nhỏ hoặc người lớn tuổi khi chưa tham khảo ý kiến của bác sĩ.
