Con rồng luôn là biểu tượng linh thiêng nhất, quyền quý nhất trong tâm linh của người phương Đông. Vậy vì sao người ta không đặt rồng làm linh vật trấn giữ cổng trong các công trình kiến trúc cổ xưa mà lại đặt sư tử đá?
Sư tử đá ở Lư Câu Kiều (Ảnh: sohu.com)
Người phương Đông rất tin vào con rồng bởi vì trong văn hóa Đông phương thì rồng là con vật đại biểu cho hết thảy quyền thế và sự tôn quý.
Người xưa tôn Hoàng Đế chính là rồng, rồng là tối cao và không có gì vượt trên được nó. Bởi vậy mà người xưa không thể đặt rồng ở trước cổng để canh giữ nhà cho mình. Đó được cho là một sự bất kính, chỉ có Hoàng Đế mới có thể sử dụng những vật phẩm có hình tượng con rồng. Cũng chính vì lẽ đó mà dân gian dần dần hình thành thói quen này. Ngoài ra, rồng còn là con vật tượng trưng cho lãnh chúa, là vấn đề thuộc về chính sự của đất nước.
Trong cuộc sống ngày nay, tại phương Đông, người ta nhìn thấy trước cổng nhà ở hay các công trình kiến trúc cổ thường có hai con sư tử đá canh giữ. Nhưng thực ra, vào thời cổ, chúng không phải là những con sư tử đá mà chúng là con kỳ lân.
Người Trung Hoa cổ đại lưu giữ một truyền thuyết về loài vật có tên là kỳ lân. Truyền thuyết kể rằng, kỳ lân là con vật canh giữ hang động của Thần Tiên trên núi Tiên Sơn. Người xưa tin rằng, kỳ lân có thể bảo hộ con người ra vào cổng nhà bình an, cho nên họ liền dùng nó để trấn trạch (trong thuật phong thủy, trấn trạch là để đảm bảo cho căn nhà được vững vàng và những người sống trong căn nhà đó được an lành, thịnh vượng). Lúc mới đầu, kỳ lân được dùng để coi giữ lăng tẩm, về sau nó được dùng phổ biến để canh giữ nha môn.
Còn về sư tử đá, người xưa cho rằng nó có thể xua ma đuổi quỷ, cho nên lúc đầu, họ đã dùng chúng để trấn giữ lăng mộ. Cũng vì thế người ta cho rằng sư tử đá có khả năng phòng tránh tà. Thế là họ đặt sư tử đá ở cổng lớn để canh giữ gia đình hay ở cổng thôn làng hoặc các giao lộ để trấn trạch, đuổi ma quỷ, ngăn chặn những điều xấu đến với dân làng, bảo hộ dân làng bình an.
Trong các cung điện, vương phủ, nha môn thời cổ đại đều được đặt rất nhiều sư tử đá. Ngoài để bảo hộ gia chủ, thì nó còn thể hiện ra quyền thế và sự tôn quý của của chủ nhân. Trước cửa lớn của Thiên An Môn ở Bắc Kinh có hai con sư tử đá oai phong trấn giữ. Nó không chỉ để bảo vệ hoàng thành mà còn bao hàm ý nghĩa rằng, sự tôn quý của Hoàng quyền là uy chấn tám phương, không gì có thể xâm phạm.
Sư tử đá ở Lư Câu Kiều.
Sư tử đá còn là vật trang trí không thể thiếu trong kiến trúc thời cổ đại. Cầu Lư Câu bởi vì được chạm khắc hơn 400 con sư tử đá lớn nhỏ khác nhau mà trở nên nổi tiếng khắp bốn biển, trở thành tinh phẩm của nghệ thuật kiến trúc. Từ triều đại nhà Minh Thanh trở về sau, thường thường sư tử đực bài trí bên trái cửa, dưới chân có quả tú cầu, biểu hiện cho quyền lực vô hạn, sư tử cái bên phải ở dưới chân có sư tử con, biểu trưng cho con cháu đủ đầy.
Dưới chân sư tử đá đôi khi còn được trang trí bằng một quả tú cầu.
Ngoài ra, trong hội họa dân gian cũng có rất nhiều các bức vẽ, tác phẩm thêu về sư tử. Tác phẩm “Sư Tử đùa giỡn với quả tú cầu” là biểu thị nguyện vọng được sống trong thái bình, tường hòa và tốt đẹp của người xưa.
Theo Trithucvn
