Một học sinh ở Quận 8, Thành phố Sài Gòn khi đào đất đã bắt gặp một con voi bằng đồng, dưới đế có khắc mấy chữ Hán “Đại Tuyên niên, Minh Đức chế”. Xin cho biết năm Đại Tuyên là năm thứ mấy của triều vua nào ở Việt Nam hoặc Trung Quốc.
Không một ông vua nào của Trung Quốc hoặc Việt Nam có niên hiệu là “Đại Tuyên”.
Trong lịch sử Trung Hoa, có tất cả 22 niên hiệu của 18 vị vua bắt đầu bằng chữ/tiếng Đại 大 nhưng không có niên hiệu nào là “Đại Tuyên”. Đại Hanh là niên hiệu thứ tư của Tấn An Đế (397 – 419). Đại Minh là niên hiệu thứ hai của (Lưu) Tống Hiếu Vũ Đế (454 – 465). Đại Thông là niên hiệu thứ ba và Đại Đồng là niên hiệu thứ năm của Lương Vũ Đế (502 – 550). Đại Bảo là niên hiệu duy nhất của Lương Giản Văn Đế (550 – 551). Đại Kiến là niên hiệu duy nhất của Trần Tuyên Đế (569 – 583). Đại Thống là niên hiệu duy nhất của Tây Nguỵ Văn Đế (535 – 552). Đại Thành là niên hiệu thứ hai của Bắc Chu Tuyên Đế (578 – 580). Đại Tượng là niên hiệu thứ nhất và Đại Định là niên hiệu thứ hai của Bắc Chu Tịnh Đế (580 – 589). Đại Nghiệp là niên hiệu duy nhất của Tuỳ Dưỡng Đế (605 – 617). Đại Túc là niên hiệu thứ mười lăm của Võ Hậu (684 – 705) tức Võ Tắc Thiên. Đại Lịch là niên hiệu thứ ba của Đường Đại Tông (763 – 780). Đại Thuận là niên hiệu thứ hai của Đường Chiêu Tông (889 – 905). Đại Đồng là niên hiệu thứ ba của Liễu Thái Tông (927 – 947). Đại Khang là niên hiệu thứ ba và Đại An là niên hiệu thứ tư của Liêu Đạo Tông (1055 – 1101). Đại Trung là niên hiệu thứ ba của Tống Chân Tông (998 – 1023). Đại Quan là niên hiệu thứ tư của Tống Huy Tông (1101 – 1126). Đại Định là niên hiệu duy nhất của Kim Thế Tông (1161 – 1190). Đại An là niên hiệu thứ nhất của Kim Vệ Thiệu Vương (1209 – 1213). Đại Đức là niên hiệu thứ hai của Nguyên Thành Tông (1295 – 1308). Không một vị vua nào có niên hiệu là “Đại Tuyên”.
Trong lịch sử Việt Nam, có tất cả 6 niên hiệu của 6 vị vua bắt đầu bằng chữ/tiếng Đại 大 nhưng cũng không có niên hiệu nào là “Đại Tuyên”. Đại Định là niên hiệu thứ hai của Lý Anh Tông (1138 – 1175). Đại Khánh là niên hiệu thứ nhất của Trần Minh Tông (1314 – 1329). Đại Trị là niên hiệu thứ hai của Trần Dụ Tông (1341 – 1369). Đại Định là niên hiệu duy nhất của Dương Nhật Lễ (1369 – 1370) khi ông ta chiếm ngôi của nhà Trần. Đại Bảo là niên hiệu thứ hai của Lê Thái Tông (1433 – 1442). Đại Chính là niên hiệu duy nhất của Mạc Thái Tông Đăng Doanh (1530 – 1540). Có ý kiến cho rằng Lý Nam Đế (542 – 548) đã lấy niên hiệu là Đại Đức nhưng cũng có sách chép rằng đó là Thiên Đức (chữ thiên 天 nhiều hơn chữ đại 大một nét).
Dù sao đi nữa thì trong 6 (hoặc 7) niên hiệu đó cũng không có niên hiệu nào là “Đại Tuyên”.
Trở lại với sáu chữ Hán “Đại Tuyên niên Minh Đức chế” mà ông đã nói, chúng tôi cho rằng có thể đã có một sự nhầm lẫn trong cách đọc. Rất tiếc rằng ông đã không cho biết cách sắp xếp các chữ Hán đó. Vì vậy mà chúng tôi đành phải suy luận rằng cách sắp xếp đó là như sau (Xin ghi bằng chữ quốc ngữ cho tiện):
Niên – Tuyên – Đại
Chế – Đức – Minh
Ông đã cho rằng sáu chữ Hán đó làm thành hai hàng ngang đọc từ phải sang trái nên mới thành ra “Đại Tuyên niên Minh Đức chể. Thực ra, nếu sáu chữ đang xét được sắp xếp đúng như chúng tôi đã suy luận thì chúng làm thành ba hàng dọc đọc từ trên xuống như sau: “Đại Minh, Tuyên Đức niên chế” nghĩa là “làm vào niên hiệu Tuyên Đức nước Đại Minh”. Nước Đại Minh tất nhiên là nước Trung Hoa thời nhà Minh (1368 – 1644) còn Tuyên Đức là niên hiệu (duy nhất) của vua Tuyến Tông (1426 – 1436) nhà Minh. Vậy con voi mà em học sinh kia đã đào được là một con “voi Tàu” và nó đã có tuổi thọ từ 560 đến 570 năm. Đó rất có thể là một cổ vật quý mà người Minh hương trong đoàn di dân của Trần Thượng Xuyên (Trần Thắng Tài) đã đem đến vùng Sài Gòn xưa (mà nay là Chợ Lớn) sau khi họ rời bỏ Cù lao Phố (Biên Hoà) hồi cuối thế kỷ XVII đầu thế kỷ XVIII.
Tuy nhiên đó cũng có thể là một cổ vật giả, một con voi tân thời mà kẻ gian manh cho khắc vào đế 6 chữ Hán đã nói rồi phao tin là mới đào được để gạt những người hám đồ cổ mà vớ bở. Cho dù có thật là trên đế đã có sẵn 6 chữ kia khi em học sinh vừa mới đào được con voi thì cũng chẳng có gì bảo đảm rằng đó không phải là những chữ đã được khắc vào cách đây chỉ mới năm bảy năm mà thôi.
