Nhớ những ngày ở quê, dăm ba đứa trẻ con chúng tôi háo hức đợi cơn mưa đầu tiên của mùa hè. Từng hạt mưa nặng trĩu rơi xuống vẫn còn mang theo hơi lạnh còn sót lại từ mùa Xuân, pha chút cay nồng của hơi nắng chiều mùa Hạ. Sướng nhất là lúc trần như nhộng đứng dưới vòi thu hồi nước của mái nhà, lộp độp, côm cốp vào đầu mấy đứa trẻ đến tê dại.
Bầu trời như trút bỏ cả tá ưu phiền tích tụ suốt những tháng ngày u ám. Chẳng biết khoảng trời ở quê có khác những nơi khác hay không, mà mỗi lần bọn chúng tôi kéo lúa ra sân phơi thì y như rằng lại nổi cơn cuồng phong, sầm xì, khó ở. Mấy đứa bọn tôi mếu máo không thành tiếng, một tay kéo cái cạp quần trễ sâu dưới thắt lưng, một tay vơ vội từng mo lúa vương vãi quanh sân. Xong xuôi, mấy thằng ngồi thở hổn hển tựa đầu vào cây cột giữa nhà thì bầu trời bỗng dưng bị xé toạc, nhấp nháy từ đâu ra mấy tia nắng chói trang như trêu tức người ta vậy.
Cũng chừng mùa này, buổi tối ở quê thường mất điện, hôm nào có thì ánh đèn leo lét, vàng đến nhợt nhạt chẳng đủ để mọi người nhìn rõ mặt nhau. Hương lúa dưới đồng thoang thoảng, dịu ngọt, đúng kỳ trổ đòng mà gặp cơn sấm rền thì cả làng kháo nhau năm đó được mùa. Mấy con đom đóm dường như cũng không có việc gì làm nên thi nhau lượn lờ quanh mấy bụi chuối tiêu, lập loè như ma chơi; được thể cả đám hùa vào nhau kể những mẩu chuyện tự bịa ra đến rùng rợn, đứa nào cả tin thì mặt mày tái mét, mấy đứa kia thì cười như nắc nẻ.
Nói sao cho hết những kỷ niệm ngày còn ở quê, một chút xao xuyến của đứa trẻ mục đồng cũng đủ để lay động cả một khoảng trời xanh vời vợi. Tiếng sáo vi vu, cứ thế lấp đầy những xúc cảm trong tâm hồn của những người con xa quê. Giờ đây, chẳng còn ai ngẩn ngơ trên lưng trâu, mắt nhắm nghiền đắm chìm trong giai điệu ngày mùa dịu ngọt như ngày xưa. Nhưng vẫn còn đó, gốc cây Đa cổ thụ giữa làng sừng sững như chứng nhân của lịch sử, còn đó những cơn gió Lào thoáng qua làm cháy rám cả mùa hè sục sôi.
Người ở quê ra Phố như bọn chúng tôi, mỗi lần thấy cơn mưa đầu tiên của mùa Hạ thì khung cảnh đó lại hiện ra nỗi nhớ không tên, những mảnh ký ức của ngày thơ dại, khẽ ùa về, len lỏi bên trong tâm hồn, khắc khoải con người ta đến lặng người.
Trong mưa, dường như có cả vị mặn chát của giọt mồ hôi trên lưng bố, có cả mùi khoai nướng thơm phức trong bếp tro của mẹ và cả mùi lúa mới của đồng ruộng quê hương. Cái mùi mà chúng tôi muốn mang theo, dắt kỹ quanh người, để dành như một tấm bùa bình an cho những người con xa xứ.
