Nói một chút về đức tin giữa Phật,Tam giáo và Công giáo
Một bạn đạo Phật,má bạn hay đi Châu Đốc có xin những bao “lộc” của bà Chúa Xứ về nhà.Bạn thắc mắc,coi lịch sử thì tượng bà Chúa Xứ Châu Đốc gốc là Hindu giáo,vậy bạn giữ “lộc” bà trong nhà có được ko?
Sao lại ko được,được hết
Vấn đề này nó cũng vui vui.Nghe ra thì biết có một bạn lấy giáo lý Công Giáo giải thích cho bên Phật nè
Bà Chúa Xứ Châu Đốc ,tượng bà được tạc vào thế kỷ VI là tượng thần Vishnu của Phù Nam theo hình thức Ấn Độ,tượng Bà là một pho tượng đá một người đàn ông trong tư thế ngồi
Châu Đốc xưa là xứ biên cương Vĩnh Thông,tâm linh thờ bà xuất phát từ dân gian có kiêng có lành.Mà bà thiêng thật ,thành ra vợ chồng Thoại Ngọc Hầu đã xây miếu thờ .Miếu Bà chúa Xứ thành hình sau năm 1824,ngày nay có hơn hai triệu người Nam Kỳ cúng bái,hành hương hàng năm
Ông bà ta xưa quan niệm ở Nam Kỳ có hai nơi cực kỳ linh thiêng vì có núi,Bà Đen Tây Ninh cai quản xứ Miền Đông,bà Chúa Xứ cai quản miệt Hậu Giang
Thần Thánh linh thiêng hay không là do con người,là đức tin .Người Việt mình đã “Việt tịch” cho nhiều thần ngoại quốc,thí dụ bà Ponagar Nha Trang ,rồi Bà Đen,Bà Chúa Xứ .Việt tộc tin và thờ cúng,họ đã thành thần Việt rồi .
Mà nói chi xa,nếu nhìn nguồn gốc,vậy chớ Đức Phật,Chúa Jesus ,Lão Tử có phải người Việt ta đâu?
Bà Ponagar Nha Trang rồi Bà Đen,Bà Chúa Xứ là những vị thần dân gian,trong tín ngưỡng dân gian.Thần dân gian tức là thần Tam giáo đó
Nói theo nguyên tắc đó ko phải là Phật ,nhưng tại nơi thờ tự của họ ta thấy nhiều áo tràng của Phật .Tại nhiều chùa có thờ ba vị thần này ,phối tự trong chánh điện chung với Phật
Tại vì Phật của Việt Nam ,tức Phật Bắc Tông từ Tàu là Phật của “Tam giáo” rồi
Tam giáo là gì?
Sau khi Phật Thích Ca nhập nát bàn (qua đời) thì các đệ tử bắt đầu xiển dương truyền giáo ra ngoài.
Phật giáo từ Ấn Độ chia làm 2 nhánh lớn. Một hướng về Nam, tức là Nam Tông. Một hướng về Bắc, qua Tàu tức là Bắc Tông ngày nay.
Ta gọi đó là 佛教 Phật giáo
Tuy nhiên,tại Tàu khi đó trào đình đã vững ,bổn địa Tàu đã có Lão giáo tức là 道教 Đạo giáo thờ Trời và Tiên .Trào đình lại theo thuyết cai trị của Khổng Tử (Khổng giáo孔教)gọi là 儒教 Nho giáo
儒教 Nho giáo là một hệ thống thuyết cai trị,làm người,đề cao chữ “nhơn” ,nó không phải là một tôn giáo,教 giáo này là dạy dỗ, truyền thụ chứ không phải tôn giáo, đạo
« Chánh giả, chánh dã, tử suất dĩ chánh, thục cảm bất chánh » (Chánh trị là làm mọi việc cho ngay thẳng, ông lấy ngay thẳng mà khiến người, thì ai dám không ngay thẳng ?)
Phật giáo vô đất Tàu,muốn tồn tại thì phải làm vừa lòng trào đình Nho giáo,hòa nhập với Lão giáo .Thành ra Bắc tông là Phật giáo đã có Tam giáo trong đó rồi
Nếu bạn là một Phật tử ở một chùa Lâm Tế tông thì bạn có thể đi miếu Bà Chúa Xứ lạy cầu,có thể đi Tắc Sậy lạy cha Trương Bửu Diệp,có thể đi nhà thờ lạy Chúa Jesus ,đi Thánh địa Mecca lạy thánh Ala,ra chợ Bến Thành lạy bà Ấn Độ
Nói chung vui đâu là đi đó
Bạn có thể giữ tượng các tôn giáo khác trong nhà ,bạn hứng bạn thờ luôn cũng chẳng sao
Đơn giản vì Phật không có cấm bạn làm những điều đó
Phật giáo Thiền tông đòi hỏi mọi người “ngô”,tự tâm,tâm có Phật thì có Phật ,thấy có là có,thấy không là không
Bạn bỏ chùa cả chục năm,vui bạn đi chùa lại cũng không ai trách móc hay bắt bẻ gì bạn.Thích thì đi,buồn nằm ở nhà
Cái Tam giáo nó sâu rộng trong lòng Nam Kỳ lục tỉnh ,đó là sự hòa đồng hết thảy
Chúng ta tìm trong kinh sách không thấy Đức Phật “cấm”cái gì liên quan tới thần thánh khác,tất cả chỉ là tự răn bản thân
Thí dụ “14 điều răn của Phật” “Kẻ thù lớn nhất của đời người là chính mình” thực ra cũng ko phải của Phật,đây là của chùa Thiếu Lâm
Thành ra nhìn quanh quẩn,thấy rằng Phật giáo ít đòi hỏi nghĩa vụ gì ở tín đồ của mình , hướng chúng sanh tự ngộ,tự giải thoát bản thân mình .
“Tương truyền” Albert Einstein đã nói (câu này chưa rõ nguồn ,có người nói Albert Einstein chưa từng nói,đọc cho biết thôi) :
“Tôn giáo của tương lai sẽ là một tôn giáo toàn cầu, vượt lên trên mọi thần linh, giáo điều và thần học. Tôn giáo ấy phải bao quát cả phương diện tự nhiên lẫn siêu nhiên, đặt trên căn bản của ý thức đạo lý, phát xuất từ kinh nghiệm tổng thể gồm mọi lĩnh vực trên trong cái nhất thể đầy đủ ý nghĩa. Phật giáo sẽ đáp ứng được các điều kiện đó”.
Tuy nhiên Phật giáo ngày nay phát sanh ra những lễ nghi và ràng buộc rườm rà
Bây giờ ta nói về Công Giáo
Một bạn Công Giáo chắc chắn sẽ không bao giờ dám giữ những bao “lộc” của Bà Chúa Xứ trong nhà rồi
Vì giáo luật Công Giáo có mười điều răn
Điều răn nhứt: Thờ phượng một Đức Chúa Trời và kính mến Người trên hết mọi sự (You shall not have other gods besides me)
Hiểu là ,tín đồ chỉ tôn thờ Chúa .Cấm không được thờ thần linh nào khác ngoài một Thiên Chúa .Cấm tin kiêng dị đoan, thờ đa thần, ngẫu tượng, tin bói toán, ma thuật, phù thủy, cậy nhờ Satan ma quỉ, gọi hồn người chết, đoán định tương lai, lấy số tử vi, chiêm tinh, tướng số, giải điềm, bói bài, lên đồng cốt…
Người Công Giáo không thờ ai ngoài Chúa.
Hồi xưa Công Giáo VN từng coi thờ tổ tiên cũng là không được thờ. Các giáo sĩ dòng Tên không lên án những lễ nghi thờ tự Khổng Tử và tổ tiên, trong khi các giáo sĩ dòng Đa Minh và hội Thừa sai Paris tại Việt Nam lại ủng hộ Tòa thánh và mạnh mẽ chống đối những lễ nghi mà họ cho là lạc giáo
Bỡi thế Đồ Chiểu mới lên án là :” Sống làm chi theo quân tả đạo, quăng vùa hương, xô bàn độc, thấy lại thêm buồn”, “Thà đui mà giữ đạo nhà, còn hơn có mắt ông cha không thờ”
Tuy nhiên ngày nay Công Giáo đã thay đổi,họ đánh một cái vòng trượt đi chút đỉnh giáo lý cho thích ứng với dân Việt Nam và Tàu
Việc bái lạy tổ tiên được Ủy Ban Giám Mục về Truyền bá Phúc Âm chấp thuận năm 1972 , cuối năm 1974 được thi hành. thông cáo của các Đức Giám Mục Việt Nam ban hành tại Nha Trang ngày 14-11-1974: “Việc đốt nhang hương, đèn nến, trên bàn thờ gia tiên, và vái lạy trước bàn thờ, giường thờ tổ tiên, là những cử chỉ những thái độ hiếu thảo tôn kính, được phép làm.”
Tức là không gọi là ‘thờ phượng”,Công Giáo gọi là tôn kính
Thành ra trong nhà thờ,người CG thờ phương Chúa Jesus và ‘tôn kính’ mẹ Maria,các Thánh,về nhà ‘tôn kính” tổ tiên trên bàn thờ
Tạm gọi chữ “Tôn kính” là chữ hài hòa,uyển chuyển,trung dung đi,nó như chơi chữ vậy,không làm khó Vatican ,cũng tạm làm cho những người sùng tổ tiên thấy cũng tạm hài lòng
Mà nhờ chữ ‘Tôn kính’ này mà ngươi CG đã ‘Việt Nam” hơn với cộng đồng .Thí dụ đi đám ma không cùng đạo,nhưng vẫn đốt nhang ‘tôn kính” người chết ,vô chùa cắm nhang trước tượng Đức Phật và cúi đầu chào như cúi chào 1 bậc vĩ nhơn thì có gì mà mang tội với Đức Chúa,Giáo Hội đâu nè , có phải là thờ lạy gì đâu.
Công Giáo không dạy hay khuyến khích giáo dân mang đồ ăn, đồ uống cúng trên bàn thờ người quá cố trong những ngày giỗ tết.Nhưng tui thấy nhiều người CG vẫn làm hai ba món khi “giỗ”thì cũng không ai trừng phạt hết
Vẫn chưng hoa quả, trái cây trên bàn thờ ,đó là ‘tôn kính” ,kính nhớ người quá cố kia mà.
Trở lại câu chuyện
Bạn đạo Phật có thể giữ bùa,giữ lộc của Bà Đen,Bà Chúa Xứ trong người,nhưng bảo đảm bạn CG không dám giữ những thứ đó vì như vậy sẽ bị lạc giáo .
Nguyễn Gia Việt
