Yandex là tập đoàn Internet hùng mạnh bậc nhất nước Nga và được mệnh danh là Google của xứ sở Bạch Dương. Yandex có đầy đủ các dịch vụ giống như Google từ công cụ tìm kiếm, bản đồ số, mạng xã hội chia sẻ video, dịch thuật… và thậm chí còn có những thứ mà Google không có, ví dụ như gọi xe và giao hàng tạp hoá.
Hãng này cho ra mắt thử nghiệm dịch vụ đặt thực phẩm trực tuyến mang tên Lavka tại thủ đô Moscow. Lavka được bố trí nhiều nhà kho nhỏ với khoảng 2,000 mặt hàng ở khắp nơi và có đội ngũ giao hàng cơ động bằng xe đạp để đảm bảo đơn hàng được giao trong vòng 15 phút.
Chủ trương của Lavka là online hoá mô hình cửa hàng tiện lợi, nơi mà mọi người vốn hay ghé vào để mua những thứ sinh hoạt cơ bản như kem đánh răng, bao cao su…
Maxim Firsov, trưởng bộ phận Lavka chia sẻ: “Chúng tôi nhận ra rằng, bản thân các cửa hàng tiện lợi thì giao hàng quá lâu hoặc không đủ người để đi giao trong khi các đơn vị vận chuyển thì không thể biết được tình trạng tồn kho của món hàng cũng như khách hàng có nhu cầu đổi món hàng thì họ sẽ gặp khó khăn. Đó là lý do chúng tôi cho ra đời mô hình Lavka: Nhỏ, có kho ở nhiều nơi và giao rất nhanh”.
Yandex lấn sân vào thị trường này từ năm ngoái, khi biết được thông tin thị trường thông qua công ty nghiên cứu thị trường INFOLine rằng quy mô thị trường này sẽ tăng 5 lần lên 200 tỉ Rúp vào năm 2023. Hai đại diện lớn nhất của lĩnh vực này tại Nga hiện nay là Utkonos và Perekrestok.ru (một thành viên của X5 Retail Group NV).
Trên thị trường đã tồn tại nhiều dịch vụ dạng mua hộ, nhưng mô hình bán thực phẩm trực tuyến như thế này giống với khái niệm New Retail hơn. Tương tự còn có Getir, một dịch vụ tương tự được hậu thuẫn bởi CEO Yandex là Arkady Volozh, hoạt động ở Thổ Nhĩ Kỳ. Trong khi đó một dịch vụ khác là GoPuff đang muốn phát triển một dịch vụ giống như Prime Now của Amazon (Prime Now cung cấp dịch vụ giao hàng trong 2 giờ). Nhiều công ty đối thủ, Instacart chẳng hạn, nói rằng họ có thể giao trong vòng 1 giờ.
Ban đầu Yandex mua hàng từ Metro AG sau đó làm việc trực tiếp với nhà phân phối và nhà sản xuất. Cuối năm 2019, Lavka có 50 kho và đặt mục tiêu bao phủ toàn bộ Moscow với 200 kho vào cuối năm nay, đồng thời mở rộng dịch vụ ra St. Petersburg.
Nhìn chung thì Lavka vẫn đang lỗ, nhưng mục tiêu là thay đổi hành vi mua sắm của khách hàng, Firsov chia sẻ. Một vài kho đã tồn tại được vài tháng và đã có khách hàng thường xuyên cho thấy mô hình này có lối ra.
Andrey Ivchenko, một hướng dẫn viên du lịch 32 tuổi, bắt đầu sử dụng Lavka từ tháng 10/2019 và tính đến nay có thói quen đặt hàng 2-3 lần/tuần cho những thứ cơ bản như nước uống và một vài thứ giúp Ivchenko và bạn gái có thể nấu nướng cho bữa tối. Các đơn hàng của anh thường được giao trong vòng 7 – 12 phút.
“Tôi biết rằng giá cả có thể nhỉnh hơn một chút, nhưng tôi chấp nhận được” Ivchenko chia sẻ. Anh ấy sẽ đi mua sắm tại một thương hiệu lớn hơn là Azbuka Vkusa khi có nhiều thời gian rảnh hơn và cần nhiều loại thức ăn hơn. Anh ấy cho biết thêm “Đây là một nấc thang mới cho sự tiện nghi: Tôi có thể xem tivi hoặc giặt giũ sau giờ làm, trong khi đó đơn hàng của tôi sẽ được giao đến. Các dịch vụ khác không làm được chuyện này”.
Mỗi kho rộng khoảng 150m2, tương đương với một cửa hàng tiện lợi, hướng đến việc phục vụ khách hàng trong bán kính 1 dặm để đảm bảo việc giao hàng được diễn ra nhanh chóng. Trong khi đó, siêu thị trực tuyến Perekrestok.ru bao phủ thị trường Moscow bằng việc đi giao bằng xe tải và có 3 kho trung tâm, mỗi kho khoảng 4,000 – 18,000 m2.
Yandex gọi các nhà kho của mình là cửa hàng ảo. Bởi vì khách hàng không thể đến đó, công ty thì có thể thuê các mặt bằng rẻ hơn, không cần mặt tiền, đôi khi là ở tầng hầm, chừa một lối đi rất nhỏ giữa các kệ hàng, vẫn có tủ đông để chứa thịt cá, đồ tươi sống và cả kem.
Một đơn hàng có giá trị trung bình từ 600 đến 1,000 Rúp, miễn phí vận chuyển, các đơn hàng có giá trị nhỏ sẽ bị từ chối vào giờ cao điểm. Sữa, trứng và chuối đắt hơn 20% so với Perekrestok.
Khi có đơn hàng mới, nhân viên nhà kho sẽ nhận được thông qua smartphone và bắt đầu khi lấy hàng. Người giao hàng sẽ đi giao trong vòng 10 phút. Họ sẽ dùng xe đạp, 20% trong số đó là xe điện.
Yandex trở thành một tập đoàn hùng mạnh cả việc tự phát triển lẫn mua bán sáp nhập. Dịch vụ gọi xe lớn nhất nước Nga là Yandex.Taxi kiểm soát luôn cả hoạt động của Uber ở nước này. Dịch vụ giao nhu yếu phẩm là một phần của mảng giao đồ ăn Yandex.Eats, sử dụng chug đội ngũ giao hàng và hệ thống phần mềm.
“Ưu điểm chính của Yandex là việc tiếp cận trực tiếp đến người tiêu dùng”, Ivan Fedyakov, người đứng đầu INFOLine chia sẻ. “Lavka không có doanh số mua lớn như các đơn vị bán lẻ khác nhưng bù lại họ là đơn vị giao hàng nhanh nhất. Điều này có thể tốt đối với thế hệ trẻ bận rộn”.
Firsov chia sẻ “Có nhiều người sẽ không bao giờ trở thành khách hàng của chúng tôi. Tuy nhiên miếng bánh của thị trường này là vô cùng lớn, chỉ cần chiếm một thị phần nhỏ thôi thì cũng là rất hấp dẫn”.
Nguồn ảnh: Bloomberg, TheMoscowTimes.com…
